Toneelvereniging Ons Genoegen uit Haarle viert 100-jarig bestaan in ‘raar en bijzonder jaar’
HAARLE – Voor zover de leden van toneelvereniging Ons Genoegen uit Haarle weten is er geen enkele toneelvereniging in de regio die zo oud is. Want Ons Genoegen bestaat inmiddels honderd jaar. “Misschien dat iemand dan zegt: ‘Ja, maar Diepenveen dan?’, maar niet in de nabijheid”, zegt voorzitter Robert Kemper. Ook aangeschoven de toneelveteranen Joop Blankhorst (70, 48 jaar lid), Marriet Schrijver (66, 34 jaar lid) en Henk Hobert (66, 30 jaar voorzitter en circa 40 jaar lid). Samen blikken ze terug op de geschiedenis van Ons Genoegen.
De toneelvereniging verzorgt van donderdag 25 tot en met zaterdag 27 november drie jubileumuitvoeringen in De Veldkamp. Op het programma staat de plattelandskomedie ‘Boerenkool met worst’. Aanvang is telkens om 20.00 uur. Kaarten (à 10 euro, inclusief een gratis kopje koffie of thee) zijn in de voorverkoop verkrijgbaar via tel. 0548-595603. Zoals het nu lijkt, kan alles gewoon doorgaan, maar afgelopen donderdagavond hangen er in De Veldkamp nog donkere wolken. Maar wat kun je anders doen dan het beste hopen en door repeteren? En het is al zo’n raar en bijzonder jaar. Enkele weken geleden overleed Willy Koerhuis, meer dan 25 jaar regisseur van de vereniging. Hij was al enige tijd ziek, maar leek juist weer aan de beterende hand. “De uitvoeringen van het blijspel ‘Boerenkool met Worst’, zijn bedoeld als eerbetoon”, vertelt Joop. “Het is het stuk waarmee hij als regisseur bij ons debuteerde. De eerste repetities was hij er nog bij. Hij heeft het helaas niet af kunnen maken.” Robert: “Het voelt dus allemaal wel dubbel. Eigenlijk hadden we Willy’s jubileum vorig jaar al willen vieren, maar ja… Corona. Dan is dit ook nog de eerste keer dat we in De Veldkamp staan. Alles bij elkaar maakt dat wel dat iedereen op scherp staat. Gelukkig hebben we André Bank uit Haarle bereid gevonden om nu het stuk te regisseren. Hij was in 2008 ook al regisseur van het openluchtspel hier. En hij doet het goed. Maar dat verlies van Willy hakt er wel in. Er is een heel aantal spelers dat nooit met een andere regisseur dan hem heeft gewerkt.”
Van het allereerste begin weten ze natuurlijk niet heel veel. In verband met het jubileum zijn enkelen alleen wel even de archieven ingedoken. Ons Genoegen is sowieso de oudste vereniging van Haarle, zo vertellen de vier. De club werd in 1921 opgericht door schoolmeester Laarman, ook al betrokken bij operettevereniging Laetare. Jarenlang waren de uitvoeringen dan ook in de school. Even voor de volledigheid: begin jaren zestig verhuisde de vereniging naar Cultura. Nadat het dorpshuis was gesloopt, maakte Ons Genoegen nog kort gebruik van het Klatromba-gebouw in Haarle. Daarna, zo’n twee jaar geleden, trok de vereniging in De Veldkamp. Alleen vonden er daar nog geen uitvoeringen plaats.
Joop: “In het begin was Ons Genoegen een mannenclub. Vrouwenrollen waren er gewoonweg niet.” Henk: “Het eerste vrouwelijke lid was Tonny Poppe. Zij kwam er in 1951 bij.”
Clublied
In de beginjaren vertolkten de leden soms wel vijf stukken per avond. Allemaal éénakters. En geen blijspelen, maar drama’s. Dat veranderde allemaal in de jaren zestig. Het katholicisme verloor langzaam maar zeker aan invloed. Zo ook in Haarle. De pastoor, hij had eerder een stem in de op te voeren stukken, nam afstand. Joop: “Nu is de hele wereld een drama, dus doen we maar blijspelen en kluchten.” Alhoewel de anderen ook opmerken dat er in de vroege jaren ook al werd afgesloten met een korte, vrolijke eenakter. “Zodat iedereen toch met een goed gevoel naar huis ging.” Henk kan zich nog enkele strofes uit het oude clublied herinneren. “Ons Genoegen heeft dees’ avond weer voor u zijn best gedaan. Was het altijd niet te gladjes: het kan ook nog wel slechter gaan.” De anderen beginnen te lachen. “Ook geschreven door meester Laarman.”
Als veteranen hebben Joop, Marriet en Henk de cultuur dus zowel op het podium als achter de schermen zien veranderen. Joop: “We zijn vergeleken met mijn begintijd veel losser met elkaar geworden.” Henk: “Ik kan me van mijn debuut in de jaren tachtig nog herinneren dat er gezoend moest worden op het toneel. Dat was toch wel heel apart. En de regisseur: ‘Houd haar maar vast hoor, er hoeft geen paard en wagen tussen te kunnen!’”
Close
Ons Genoegen telt op dit moment ongeveer twintig leden. Jong en oud. Voor het overgrote deel acteurs, maar ook decorbouwers en steunende leden als Henk. Hij zit in een rolstoel. Meespelen kan tot zijn verdriet niet meer. “Mijn korte termijn geheugen is slecht.” “Maar als figurant zou het best nog wel eens kunnen”, zeggen de anderen. Henk: “Ons Genoegen bestaat uit een heel divers gezelschap, maar met elkaar zijn we heel close. Zeker naarmate uitvoeringen dichterbij komen. Dan krijg je steeds meer plezier en groei je nog verder naar elkaar toe. Je hebt elkaar ook nodig op het toneel.” Robert: “Ik denk dat de schaalgrootte van Ons Genoegen ook ermee te maken heeft dat we zo close zijn. Met die circa twintig leden, ben je ook gewoon een kleine club. Dat maakt dat je elkaar allemaal goed leert kennen. Heel anders dan bij grotere verenigingen, denk ik. Als er iets speelt bij een ander, weet je het. Dan praat je erover. Je deelt lief en leed. De loyaliteit is groot. Juist ook omdat je het uiteindelijk samen moet doen.”
Piekeren
Alle zenuwen voorafgaand de uitvoeringen ten spijt, zien ze toneelspel alle vier als een heel leuke hobby. Joop (met een enthousiaste grijns): “Ik vind het vooral leuk om mensen te vermaken. Dat vind ik heel mooi. Ik geniet echt als ik aan het spelen ben.” Marriet: “Ze hebben me zo vaak gevraagd: ‘Hoe kan het nou zo ontspannend zijn als je zoveel tekst moet leren?’ Maar als je je inleeft in een ander, dan is er geen tijd meer om te piekeren, dan moet je wel. Daartoe word je gedwongen. En dat maakt je hoofd juist hartstikke leeg.”