Sientje Hulsman na bijna 30 jaar gestopt als uitvaartverzorgster van Begrafenisvereniging Luttenberg
LUTTENBERG – Bijna dertig jaar was ze (vrijwillig) uitvaartverzorgster van de Begrafenisvereniging Luttenberg, maar nu heeft ze er een punt achter gezet; de net 75 jaar geworden Sientje Hulsman. Een paar honderd uitvaarten heeft ze in de loop van die dertig jaar verzorgd; “Zwaar werk? Nee. Verdrietig, ja. Maar vooral dankbaar dat je zo veel hebt kunnen betekenen voor zo veel mensen.”
Een weekje moest ze er destijds over nadenken toen ze gevraagd werd om uitvaartverzorgster te worden. “Maar dat was vooral om even te overleggen met man en kinderen. Zelf wist ik eigenlijk meteen dat ik dat graag wilde. Ik heb altijd de zorg in gewild, maar in mijn jeugd ging je aan het werk als je met 14 jaar van school af kwam. Toch is de zorg altijd blijven trekken en dit werk, in eerste instantie op invalbasis, past daar heel mooi in. Die interesse kenden ze bij de vereniging ook. Bovendien, het was deels vrijwilligerswerk voor de ongeveer tweeduizend leden van de Begrafenisvereniging Luttenberg en dat sprak me aan. Tegenwoordig is het allemaal wat commerciëler, maar dat kan misschien ook niet anders.”
Haar inwerkperiode was destijds heel erg kort; “Ik kreeg na één uitvaart waar ik bij mocht zijn al te horen: ‘Nu weet je het wel, red jezelf maar’.” In een dorp als Luttenberg kennen de meeste inwoners elkaar, maakt dat dit werk niet moeilijker? “Nou, ik heb het voordeel dat ik van oorsprong uit de gemeente Dalfsen kom en mijn man uit Ommen. Ik heb ook geen naaste familie in Luttenberg wonen. Maar ik woon al heel lang aan de Achtermateweg in het buitengebied, dus je kent de overledenen bijna allemaal. Maar dat maakt eigenlijk niet uit want je wilt elke familie altijd zo goed mogelijk ondersteunen. Dat is ontzettend mooi en een heel dankbaar werk.”
“Verschillen bij een uitvaart zijn er zeker, dat moet ook, denk maar aan de leeftijd van de overledene. Maar voor de familie is het verdriet bij het overlijden van een 95-jarige moeder en oma op dat moment net zo groot als bij een jongere die bij een ongeluk omgekomen is. Ik kan zelf mijn emoties niet laten merken bij zo’n uitvaart, alles moet goed verlopen, maar ook ik ben en blijf natuurlijk een mens.”
Elke van de vijftien tot twintig uitvaarten per jaar betekende een intensieve periode. “Na afloop moest ik altijd even ergens rustig bijkomen en de emoties verwerken. Even tijd voor wat rust en bezinning zeg maar.”
‘Heel secuur’
Fouten mogen niet gemaakt worden zoals ze bij een professionele collega in de grote stad ooit meemaakte. “Die bedankte na afloop de aanwezigen namens de kinderen en kleinkinderen. Terwijl de overledene juist geen kleinkinderen had en dat erg jammer had gevonden. Verschrikkelijk vond ik dat toen. Ik ben zelf heel secuur. Heeft de overledene bijvoorbeeld een bijnaam en mag of moet die genoemd worden of juist niet, dat is in een dorp als Luttenberg erg belangrijk.”
Veel is er veranderd in die dertig jaar; van de vooral traditionele uitvaarten toen naar uitvaarten nu waarbij veel meer mogelijk is. Sientje heeft daar geen enkele moeite mee, integendeel. “Toen was het een soort van afstrepen van zaken die geregeld moesten worden, te beginnen met de pakweg vijf soorten rouwkaarten waar toen uit gekozen kon worden, de rouwdienst in de kerk tot en met de broodmaaltijd na afloop. Het waren bijna altijd begrafenissen. Nu zie je ook in Luttenberg steeds meer crematies, met ook de afscheidsdienst in het crematorium. Dat is nog versterkt door de coronaregels. Wel zijn die veranderingen hier later dan elders gekomen denk ik, zeker bij de oudere generaties. Maar een taboe zoals destijds crematies op het platteland waren, dat is er niet meer.”
Duidelijk
De uitvaart van haar acht jaar geleden overleden echtgenoot Tinus (zowel hij als Sientje hadden de achternaam Hulsman) liet ze uiteraard door een ander verzorgen; collega Henrie Hutten uit Mariënheem. Daarna pakte ze, gesteund door Henrie, zelf met enige moeite de draad weer op. “Toen dacht ik soms wel eens; Familie, maak maar gerust duidelijk wat je precies wil. Dat is zo belangrijk. Ik zorg voor alle mogelijke ondersteuning, maar de invulling moet juist door de familie gebeuren.”
‘Genoeg aanloop’
Waarom stopt ze nu? “Ooit dacht ik, ik stop als ik 65 jaar ben. Toen werd dat 75 jaar. Vorig jaar heb ik dat aangegeven en deze maand was het dus zover. Daniëlle Temmink heeft het overgenomen. Wat ik zelf ga doen? Ik heb vier getrouwde kinderen en elf kleinkinderen en die wonen allemaal hier in de buurt, dus genoeg aanloop. Een van mijn kleinzonen is nu ook bezig in de tuin, hij vindt dat prachtig werk. Ik denk en hoop trouwens niet dat mijn kinderen en kleinkinderen in die dertig jaar aandacht te kort zijn gekomen, ook al was ik 365 dagen per jaar oproepbaar. Soms moest je wel eens een verjaardag op een ander tijdstip, vieren maar dat was het wel. Zelf heb ik er ook nooit moeite mee gehad. Vakantie? Ik ben gelukkig geen vakantiemens.”
Komende zaterdag is er van 15.00 tot 17.00 uur een afscheidsreceptie bij café-restaurant Spoolder, waarbij iedereen welkom is.
Foto: Sientje Hulsman met haar vaste werkmap die bij elke uitvaart de afgelopen dertig jaar in Luttenberg gebruikt werd.