Jan Viscaal uit Raalte volbracht, gefaseerd over tien jaar, de Honderd Cols Tocht in FrankrijkRAALTE – “Natuurlijk heb ik moeilijke momenten gehad op de echt steile hellingen. Maar als je het die dag dan weer gehaald hebt en je onder de douche staat, voel je je gigantisch voldaan. En dat neem je dan weer mee als arbeidsvitaminen voor de volgende dag.” Jan Viscaal (72) uit Raalte rondde op vrijdag 17 september de Honderd Cols Tocht af. Een route van ruim vierduizend kilometer over alle grote gebergten in Frankrijk met onderweg ruim honderd cols (passages tussen twee hoog gelegen bergtoppen door) en honderd côtes (bergbeklimmingen); dik 4.000 kilometer in totaal. Hij deed het in zes etappes. In 2011 stapte hij er voor het eerst voor op de fiets.
De Honderd Cols Tocht bestaat sinds 1979. Volgens Viscaal hebben sindsdien 2.000 wielrenners het geprobeerd, waarvan er circa vijfhonderd slaagden. Zijn naam prijkt inmiddels in het register op de site staging2.100cols.nl.
Het begon allemaal toen Jan zo’n elf jaar geleden met pensioen ging. “Ik zocht een sportieve uitdaging. Ik had eerder al aan meerdere zware fietsroutes meegedaan. De Elfstedentocht op de fiets bijvoorbeeld. In het begin waren dergelijke routes nog een prestatie, maar later zag ik ze meer als trainingen.” Toen kwam de Honderd Cols Tocht op zijn pad. Jan besloot ervoor te gaan. Dat betekende trainen, trainen en nog eens trainen. En beginnersfouten… In 2011 begon hij aan zijn eerste etappe. “Ik kan me nog een dag met superslecht weer herinneren. Halverwege de route moest ik stoppen. Mijn knie wilde niet meer en ik kreeg last van mijn zitvlees. Ik had gewoon veel te ambitieuze afstanden gepland. Ook met het oog op de slaapaccommodaties die ik geboekt had. Er was geen andere keuze mogelijk dan afbreken. Dat was een stukje leergeld…”
De eerste paar keer in Frankrijk ging hij met een clubje fietsvrienden. Onderweg had hij bijzonder aardige gesprekken, zo vertelt hij. Met die fietsvrienden, maar ook met fietsers die bezig waren aan een andere tocht en met wie hij even kon optrekken. “En dan de ruige natuur, genieten van de omgeving en als het weer het toelaat heel ver weg kijken. Je leert echt een hoop mensen kennen. Echt, ik heb in B&B’s in the middle of nowhere geslapen. Die werden dan soms gerund door oude stellen van 80, 90 jaar.”
Hij herinnert zich ook nog de dag dat hij te maken kreeg met aardverschuivingen. “Het weer was ’s nachts zo slecht. De dag erop heb ik maar een klein eindje gefietst en vervolgens het hotel voor de avond maar afgebeld en iets vervangends dichterbij gezocht. Langs die route waren volledige delen van de weg weggeslagen. Of dat onweer in de Pyreneeën, waarin ik op een gegeven moment terecht kwam. Dat ging zo ongelooflijk tekeer. Ik zag alleen maar mist en bliksem. Ik wilde zo snel mogelijk de top bereiken. Ik hoopte daar een restaurantje te vinden. Maar het was een klein leegstaand gebouwtje waarin ik dan nog net kon schuilen. Dat zijn ervaringen. In de natuur bezig zijn en tegenslagen overwinnen. Het bleek dat ik genoeg doorzettingsvermogen heb om me niet van mijn doel af te houden.”
Bestuursfuncties
Hij deed over die zes etappes dus al met al zo’n tien jaar. Dat had natuurlijk sneller gekund, dat beseft Jan ook. “Maar ik had ook voor mijn pensioen al allerlei bestuursfuncties. Bij onder andere Humanitas, Stichting Leergeld en CRT. En dat ben ik na mijn pensioen gaan intensiveren. Daardoor had ik niet altijd tijd om van huis te gaan.” Dat heeft hem allemaal niet geholpen, weet hij nu. “Hoe korter je er over doet, hoe gemakkelijker het wordt. Ik moest me voor elk van de zes etappes weer in vorm fietsen. Je doet die bergen niet zo maar. Maar dat in vorm komen duurt, als je ouder wordt steeds langer. Het werd steeds lastiger.”
Cadeau
Het was uiteindelijk vooral wachten op die laatste etappe; de passage over de Alpen: 672 kilometer met 13.500 klimmeters. Corona gooide roet in het eten en dan was er nog die opspelende knieblessure. “Maar ik bleef er naar uitzien.” Het was Jans zoon Niels die uiteindelijk de knoop doorhakte. “Afgelopen Kerst gaf hij me een cadeau omdat ik hem had geholpen bij de bouw/vernieuwbouw van zijn huis. Hij zei toe een camper te gaan huren, zodat we samen de Honderd Cols Tocht konden afmaken. En zo is het gegaan. Hij reed telkens met de camper vooruit, waarna ik weer een stuk van de route kon fietsen. Hij heeft zelf ook nog de Lauteret, Galibier en Cormet de Roselend meegepakt.”
In de nacht van vrijdag 17 op zaterdag 18 september kwam hij voldaan thuis. Waar zijn vrouw hem opwachtte met een zelf geschilderde kaart van Frankrijk met de hele route erop. Het is een unieke prestatie. “Ik ben het enige lid van CRT dat de tocht heeft volbracht. Ik hoop hier ook jongeren mee te motiveren en te inspireren om de tocht ook te doen.”