‘Ik hoop alleen niet dat het weer uitmondt in het aloude meer werk voor minder geld’
LIERDERHOLTHUIS – “Er is erkenning dat weidevogels niet zonder boeren kunnen. Daarom wordt er in dit plan flink aandacht besteed aan het verdienvermogen van de boer. Want zonder deelname van boeren is het over en uit met de weidevogels.” Weidevogelboer Marcel Strijtveen in Liederholthuis is daarom ‘redelijk positief’, zoals hij dat zelf noemt, over het onlangs gepresenteerde landelijke ‘Aanvalsplan Grutto’.
Dat aanvalsplan is een initiatief van onder meer Pieter Winsemius (oud-minister van VROM), Vogelbescherming Nederland en Friese natuurorganisaties. Het is opgesteld met inbreng van zes weidevogelprovincies (waaronder Overijssel), landbouworganisaties, natuurorganisaties en wetenschappers. De uitvoering werd mogelijk nadat demissionair minister Carola Schouten een bedrag van 10 miljoen euro voor de jaren 2021 en 2022 beschikbaar stelde. Daarmee kan een eerste start gemaakt worden met de uitvoering. Voor de periode tussen 2023 en 2027 wil Schouten samen met de provincies 67,5 miljoen euro beschikbaar stellen.
Het ‘Aanvalsplan Grutto’ richt zich op speciale, nog aan te wijzen kerngebieden die belangrijk zijn voor de grutto in de weidevogelprovincies Friesland, Noord Holland, Zuid Holland, Utrecht, Groningen en Overijssel. Die kerngebieden moeten minimaal 1000 hectare groot zijn waarvan 200 hectare geschikt is als weidevogelreservaat.
Strijtveen, al vele jaren actief met weidevogels, is een van de initiatiefnemers en bestuurslid van Lierderbroek BV waarbij veehouders in de polder bij Liederholthuis zelf aan weidevogelbeheer doen op speciaal aangekochte grond. Hij verwacht niet dat hij en zijn collega’s in Salland in aanmerking komen voor de startfase van het project. “Maar over het plan zelf ben ik wel redelijk positief. Het is alleen erg positief opgesteld met aandacht voor alle mogelijke voordelen voor de deelnemende boeren zoals verkoop van de fosfaatrechten bij een extensiever beheer van het weiland. De nadelen krijgen minder aandacht. Het moet bijvoorbeeld geen afbouwconstructie worden voor agrarische bedrijven die toch al op den duur willen stoppen zoals je nog wel eens ziet.”
Financiering
Vooral de financiering baart Strijtveen zorgen. Het bedrag van 69,5 miljoen euro komt uit een verschuiving van pijler 1 naar pijler 2 in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en door financiering van provincies en Rijk. Bij pijler 1 gaat het om inkomensondersteuning en markt- en prijsbeleid voor boeren en andere grondeigenaren op basis van enkele randvoorwaarden. Bij pijler 2 gaat het om plattelandsontwikkeling. In dat laatste geval gaat er dus ook geld naar andere projecten en niet alleen naar grondeigenaren. “Aan de ene kant kan ik als weidevogelboer meer krijgen voor extra inspanningen die ik doe, maar dat gaat er aan de andere kant weer af. Hoewel mijn bedrijf en dit gebied waarschijnlijk te ver weg ligt van die kerngebieden in de startfase van dit aanvalsplan, zie ik er wel een mooie uitdaging in. Ik hoop alleen niet dat het weer uitmondt in het aloude meer werk voor minder geld.“
Geld extra
Volgens initiatiefnemer Pieter Winsemius kan het ‘Aanvalsplan Grutto’ alleen succesvol zijn als het volledig wordt uitgevoerd. “Half werk verrichten zou fataal zijn en alle hoop op herstel van de weidevogelstand de grond instampen”, aldus de oud-minister. “Er is nog een pak geld extra nodig. Alleen dan kunnen we daadwerkelijk het verschil maken voor de weidevogels. Dat is niet alleen belangrijk voor de grutto, maar ook voor de boeren. Het plan staat of valt met hun deelname, maar daarvoor moet er financiële zekerheid zijn, ook op de langere termijn.”
Fotobijschrift: Marcel Strijtveen (tot nu toe de laatste Sallandse Boer in 2019) ziet het landelijke ‘Aanvalsplan Grutto’ als positief. De weidevogelboer uit Lierderholthuis denkt echter dat dit gebied daarvoor nog niet in aanmerking zal komen.