Het wauw-effect van de Watertoren

Geertje Kleine Schaars wil ‘spookjongeren’ werkervaring laten opdoen in gemeentelijk monument

RAALTE – Jongeren werkervaring laten opdoen in een mooi, leegstaand pand; met dat doel ging Geertje Kleine Schaars uit Raalte op zoek naar een geschikte locatie voor haar eigen jongerenproject. En die locatie vond ze in de Watertoren in Raalte; een gemeentelijk monument. Inmiddels is ze druk bezig om de financiering van haar plan, dat onder andere voorziet in een restaurant op de begane grond van de toren, rond te krijgen. “Het ‘wauw’-effect van zo’n pand, dát stimuleert jongeren ook! Dan voelen ze zich ergens mee verbonden.”

Geertje werkt al zo’n vijftien in jaar in de wereld van de (jeugd)zorg en welzijn. In die hoedanigheid hield ze zich ook jarenlang bezig met een pilot van een jeugdhulpproject in Deventer. De doelgroep: ‘spookjongeren’. “Dat zijn jongeren die niet beschikken over een startkwalificatie (diploma, red.) voor de arbeidsmarkt en ook geen zinvolle daginvulling hebben; werk of school”, vertelt ze. “Tegelijkertijd maken ze ook op geen enkele regeling aanspraak. Zo blijven ze onder de radar. Ik heb me erover verwonderd dat dat kan in Nederland, maar de groep is best groot. En er komen er steeds meer bij. Ik heb in het kader van dat project, ‘Jij doet er toe’, een aantal sessies mogen doen over hoe je dat soort jongeren het beste kunt bereiken. Ik heb tijdens dat project veel geleerd en ook een netwerk opgebouwd.”
De doelgroep liet haar niet los. En ze besloot zich er, onder de vlag van haar eigen sociale onderneming HoogWerk, verder op te richten. Met een nieuw werkervaringsproject. “Een eigen concept, niet afhankelijk van subsidie en zorggelden”, zegt ze. Dat ze bij haar plannen heeft gekozen voor een restaurantfunctie is volgens haar logisch. “Zo kun je contacten creëren tussen die jongeren, de buurtbewoners, bedrijfsleven, de zorg, onderwijs en welzijn. Een stukje noaberschap, zichtbaar maken wat je aan elkaar kunt hebben. Er is tegenwoordig zo veel polarisatie, ik zou het mooi vinden om mensen juist dichter tot elkaar te brengen. En eten speelt überhaupt een grote rol in de zorg- en welzijnswereld. Het brengt gesprekken op gang.”
Maar eerst moest ze nog een locatie vinden. Het was haar man die haar een jaar of twee geleden de Watertoren tipte. “Ik heb hem eerst nog uitgelachen. Wat kun je ermee? Maar het is wel een pand met een groot aanzien en een verleden. En nadat ik aan het idee gewend was en er enthousiast over was geworden, ben ik verder mee gegaan.”

Kantoren

Het idee in het kort. Ze wil op de begane grond een restaurantje beginnen. Voor eenvoudige ontbijten, lunches en diners, gecombineerd met buffetten. Aangezien de toren een vloeroppervlakte heeft van circa tachtig vierkante meter hoopt ze een uitbouw te realiseren. Ze denkt bovendien aan een moes- en pluktuin, al dan niet ook voor de buurt. De rest van de toren wil ze laten ombouwen tot kantoorruimtes voor kleine bedrijven en ZZP’ers en mogelijk een kleine B&B. De plannen hoopt ze te financieren met eenmalige subsidiegelden (het lijkt erop dat een Leadersubsidie van een ton al binnen handbereik is, de gemeente Raalte heeft toegezegd daaraan mee te willen werken) en investeerders. Daar staan zo meteen, als alles goed gaat, de huuropbrengsten van de kantoorruimtes en de opbrengst van het restaurant tegenover. Geertje hoopt er jaarlijks tien tot vijftien jongeren van 16 tot 27 jaar werkervaring op te kunnen laten doen; elke jongere minimaal twee dagdelen per week. Grotendeels spookjongeren, maar andere jongeren die een zetje in de rug kunnen gebruiken mogelijk ook. Dat wordt dan gecombineerd met begeleiding van een jongerencoach, niet alleen in de Watertoren, maar ook in de privésituatie van de jongeren. Een gemiddeld traject zal ongeveer zes maanden tot een jaar duren. Eventueel komen daar later ook werkervaringsplekken voor volwassenen tot 35 jaar bij.

Raampartijen

Geertje hoopt met het nodige voorbehoud in 2022 te kunnen beginnen, maar er moet eerst nog heel wat water door de rivier, dat weet ze zelf ook. “Ik ben in gesprek met de familie Van Rossum, de eigenaar van de Watertoren. Die staat er positief tegenover. Daarnaast heb ik al redelijk vroeg contact gezocht met de buurt. Het was de bedoeling om een buurtbijeenkomst te organiseren, maar ja, toen gooide corona roet in het eten. Toen ben ik maar met een koffer vol informatie langs de buurt gegaan. De reacties waren overwegend positief. Een kleine minderheid was minder enthousiast, maar dan zagen ze de plannen nog steeds wel zitten. Dat zegt ook iets over de gezamenlijke missie: iedereen is het erover eens dat het pand een nieuwe functie moet krijgen. Er zijn alleen wel enkele aandachtspunten. De belangrijkste? De raampartijen. Als je kantoren in de Watertoren wilt vestigen, zullen er ramen in moeten. Maar hoe voorkom je dat de buurt dan last heeft van inkijk. Daar zullen we aan moeten werken.”
Ze heeft inmiddels ook contact gehad met René Hegeman, die bij Strunk ook een werkervaringsproject voor jongeren wil realiseren. “We delen dezelfde passie. Ik heb al met hem rond tafel gezeten. Samenwerking behoort zeer zeker tot de mogelijkheden.”

‘Rolt als een vierkant’

Geertje hoopt de plannen te kunnen financieren zonder gebruik te maken van verdere zorgpotjes en PGB’s. “Want ik wil af van dat stigma van de onhandelbare jeugd. Er schuilt echt heel veel talent in dat soort jongeren. Ik ken een jongere uit Deventer die eerder was ‘weggestopt’ op een zorgboerderij. Hij had zóveel potentie… Inmiddels gaat hij weer naar school. Maar hij heeft ondertussen van alles gedaan: klussen op een schip, lassen, fotograferen en filmen. En dan ook in opdracht. Ons zorgsysteem is hier en daar best wel een beetje ziek. Het draait allemaal om etiketjes. ‘Het rolt als een vierkant’, zei laatst iemand. De logica is soms ver te zoeken.”