Burgemeester Martijn Dadema: ‘Elke kleine maatregel zorgt voor nieuwe grote dilemma’s’
RAALTE – Perspectief is belangrijk in deze coronatijden. Kritische geluiden over een vermeend gebrek aan positieve vooruitzichten bij de landelijke overheid nemen dan ook toe. Martijn Dadema, burgemeester van Raalte, begrijpt dat wel. Ook hij hoopte vorige week dinsdag stiekem op iets meer, zo geeft hij eerlijk toe. “Ik vind het zelf belangrijk dat het kabinet stappen blijft zetten om, als dat mogelijk is, de maatregelen te verlichten. Terrassen zouden volgens mij best wel voorzichtig open kunnen, mits iedereen zich dan ook écht aan de regels houdt. Want daar staat of valt het mee.”
En Dadema ziet wel meer mogelijkheden om de regels te versoepelen. Hij noemt in die context ook musea en bibliotheken. “Vanuit de burgemeesters in Nederland laten we dat soort geluiden ook horen naar Den Haag toe. We merken dat mensen perspectief willen. Vaak wordt er een tegenstelling van gemaakt tussen de economie en de gezondheid, maar dat vind ik een valse tegenstelling. Ik denk dat we de samenleving best op een nieuwe, anderhalve meter, manier kunnen vormgeven met de gezondheid in het achterhoofd.”
Direct na het ingaan van de ‘intelligente lockdown’ formeerde de gemeente een crisisteam, dat naast Dadema bestaat uit de gemeentesecretaris, de wethouder zorg, de adviseur openbare orde en veiligheid, een communicatieadviseur en een notulist/secretaris. Dadema: “Inmiddels is er veel gebeurd en ook veel niet… Velen zitten immers thuis. De inwoners van de gemeente houden zich goed aan de maatregelen. We hoeven nauwelijks te bekeuren. Ondertussen zijn wij nog steeds bezig om verbindingen te leggen met ondernemers, de zorg en individuele inwoners. Zo’n nieuwe set maatregelen als vorige week dinsdag is afgekondigd vraagt veel tijd. De dag erop hadden we meteen weer een overleg. Als we het over het onderwijs hebben, ligt de verantwoordelijkheid primair bij de basisscholen, maar toch denken we mee over hoe ze invulling moeten geven aan de nieuwe situatie.”
“Elke kleine maatregel zorgt voor nieuwe grote dilemma’s. Kijk, voor veel ouders was het nieuws dat de basisscholen weer deels open kunnen toch een kleine verlichting. Maar bij anderen zorgt het voor vragen. Omdat ze tot een kwetsbare groep behoren en hun kinderen niet naar school durven brengen. En voor een kleine school in Laag Zuthem is het anders dan voor de bomvolle Vogelaar. En wat vinden de leraren, het bestuur en de medezeggenschapsraad ervan? Per school moet je er vorm aan geven.”
Wenselijke verlichting
Diezelfde dilemma’s ziet Dadema ook in de sport. Die gaat op 29 april in beperkte mate van het slot (voor de jeugd tot en met 18 jaar). Dadema: “Een heel wenselijke verlichting, vind ik. Ik was blij verrast dat het weer kon. Als gemeente zijn we in gesprek met het sportbedrijf en de verenigingen. Hoe geef je er invulling aan? En wat is sport? Vallen de scouting, het buitenzwemmen en dansles daar ook onder? Pasklare antwoorden zijn er niet. De gemeenten hoorden ook pas dinsdagavond wat er ging gebeuren.”
De belangen zijn verschillend en groot. “De maatregelen zijn voor iedereen erg vervelend. Maar voor sommige mensen is de impact echt enorm. Ik heb contact met nabestaanden van mensen die zijn overleden aan het virus. De verhalen die je dan hoort over de manier waarop ze afscheid hebben moeten nemen, de beperkte mogelijkheden bij uitvaarten; dat gaat door merg en been. En dat geldt ook voor de verhalen van ouders die radeloos zijn omdat ze niet weten wat ze met hun kinderen aan moeten en die van ondernemers die moeten stoppen met hun bedrijf of met de handen in het haar zitten. We willen allemaal perspectief, maar iemand die het virus maar net heeft overleefd, kijkt daar anders tegenaan dan een ondernemer die zorgen heeft. Dat maakt ook dat je het als overheid nooit voor iedereen goed kunt doen. Kijk, als je het puur vanuit gezondheidsoverwegingen bekijkt, is een totale lockdown natuurlijk het beste. Maar er spelen ook andere dingen. De geestelijke gezondheid van de mensen, de economie, de samenleving. Ik merk dat die andere punten steeds belangrijker worden in de discussies. Nogmaals, ik hoop ook op wat meer verlichting. Ook op andere terreinen. Maar het moet voorzichtig. Voordat je het weet heb je weer een enorme piek aan besmettingen.”
Eeuwigheid
Het besef is ingedaald dat we waarschijnlijk nog lang met het virus te maken hebben. En juist daarom is duidelijkheid ook enorm belangrijk, stelt Dadema. “Voor bedrijven in de evenementensector zijn de maatregelen verschrikkelijk, maar nu weten die wel waar ze aan toe zijn. Maar geen Stöppelhaene, geen Pompdagen, geen Broeklanderfeest, dat is ook voor veel inwoners ingrijpend. Tot 1 september geen evenementen; dan zijn we al richting de herfst. Dan kijk ik naar mijn zoon van 17 jaar. Een half jaar lang niks. Niet stappen, geen feesten, geen school, minder contacten met de vrienden, het hakt erin. En voor iemand van 17 is een half jaar een eeuwigheid.”
Dadema wil positief afsluiten. “Over een half uur ga ik skypen met iemand die een lintje krijgt. Zij weet nog van niks. Dat gaat nu ook anders dan normaal. Een feestelijke uitreiking kan niet. Dus doen we het anders. Als ik de hoorn erop heb gegooid, staat er een medewerker van de gemeente aan de deur met gebak. Een fotograaf erbij. Daarvan krijg ik energie. Net zoals de initiatieven vanuit de samenleving. Bedrijven die samenwerken, zorginstellingen die nu de verbinding met elkaar zoeken en al die mooie initiatieven van inwoners die je overal ziet. Iedereen is bezig om de samenleving opnieuw uit te vinden.”