‘Overvallen door plannen zonnepark bij de Vlaminckhorst’

Bewoners landgoed: ‘We vragen ons af hoe Solarfields dit op dit moment zo kan doordrukken’

HEINO – Henk van der Wal en Nellie Verhoef, de eigenaren van landhuis en landgoed de Vlaminckhorst in Heino, voelen zich overvallen door de plannen van Solarfields voor een zonnepark van 7,5 hectare op en naast de gronden die horen bij het oorspronkelijke landgoed. En niet alleen dat. Ze vinden de plannen veel te ambitieus en zeggen dat de communicatie met de omwonenden slecht is.

Hoewel er nog geen officiële vergunningsaanvraag ligt, kondigen Henk en Nellie aan dat ze de plannen zullen aanvechten. “Ook de buurt is er niet blij mee. Diverse mensen willen in verweer komen.” Nellie: “Het is zo veel gedoe. En dat in deze tijd…”
De gronden van het oorspronkelijke landgoed de Vlaminkhorst (zonder de c) zijn eigendom van twee partijen. Henk en Nellie hebben samen een dee: en de familie Oortwijn de rest. Het zonnepark moet komen te liggen op de grond van de familie Oortwijn, die daartoe de handen ineen heeft geslagen met het bedrijf Solarfields. Maar van de 7,5 hectare liggen er vier op de grond die van oudsher hoort bij het landgoed, zo vertelt Henk. En daar wringt wat het stel betreft de schoen. Ze zien het als een aantasting van de landschappelijke waarden van het landgoed (tussen de dorpskern van Heino en de N35). De twee hebben in de afgelopen jaren, ondersteund door diverse subsidiekanalen, juist flinke bedragen geïnvesteerd om hun historische landgoed met de bijbehorende gebouwen en hun percelen zoveel mogelijk in oude staat terug te brengen.
Volgens Henk hoorde hij in november 2019 voor het eerst over de plannen. “Ik ben lid van de Raad van Advies van Stichting Duurzaam Heino. Daar kwam het ter sprake, maar heel vaag, het was allemaal nog in de oriëntatiefase. Ik hoefde me nergens zorgen over te maken, zeiden ze en ze verbaasden zich erover dat Oortwijn nog geen contact met ons had opgenomen. In januari had ik een gesprek met het bestuur van de stichting, omdat het toch niet goed voelde. Het bestuur ontkende dat ik ergens buiten gehouden werd, maar officieel wist ik nog van niks. Oortwijn belde me de volgende dag. Het ging toen om een plan van vier tot vijf hectare, zei hij. Tien dagen later zat Solarfields bij ons. Toen vertelden ze dat het ging om 9,5 hectare. We schrokken ons wild. Binnen veertien dagen was het plan twee keer zo groot geworden.” Nellie: “We voelden ons totaal overvallen.” Henk: “We hebben nu ook vernomen dat de zonnepanelen op een hoogte van 2,5 meter komen te liggen.”
Inmiddels zijn de plannen afgeschaald naar 7,5 hectare. Henk: “De gemeente en Solarfields beweren allebei dat zij die beslissing hebben genomen. Het is allemaal heel duister.”

‘Met voeten getreden’

De plannen passen niet binnen het landschap zoals dat met Landschap Overijssel is afgestemd, zo stelt Henk. Bovendien heeft het stel ook kritiek op het participatietraject met de omgeving dat Solarfields zou inzetten. “Er zou op 31 maart een informatieavond plaatsvinden, maar die werd in verband met de coronacrisis gecanceld. Vervolgens stelde Solarfields een digitale informatieavond, een webinar, voor. Eerst op 2 april, maar dat ging niet door, later op 9 april, die werd ook afgezegd en uiteindelijk nu op 15 april (zie kader, red.). Maar is zo’n webinar wel handig? Sommige omwonenden hebben geen kennis van de moderne communicatiemiddelen. Die zet je zo buitenspel. Als ik dan zie hoe er met ons is gecommuniceerd, dan vind ik dat het participatietraject met voeten is getreden. Een direct aanwonende is vorig jaar overleden. We moesten het tegen zijn kinderen vertellen; die wisten in januari nog van niks. Hoe kun je dit nu zo doordrukken, vragen we ons af. De vraag is ook of de gemeente dit accepteert. Maar ondertussen dendert de trein maar voort.”

Voorwaarde

Volgens Han Oortwijn, woordvoerder van de familie Oortwijn, werd hij vorig jaar eind mei, begin juni aan het denken gezet over een zonnepark. “Ik was was toen op het gemeentehuis voor een omgevingsvergunning voor een nieuw te bouwen veldschuur voor het onderhoud van de percelen”, vertelt hij. Die vergunning kwam er. Henk en Nellie vinden de gang van zaken vreemd. “Want een strikte voorwaarde voor die vergunning was dat zijn grond zoveel mogelijk in oude staat zou worden hersteld volgens een apart opgesteld plan. Maar ondertussen waren de gesprekken over het zonnepark dus al gaande..”
Han heeft echter een andere kijk op de zaken. “Er was sprake van een soort voortschrijdend inzicht. Nadat het idee door de gemeente was geopperd, zijn we gaan nadenken. Voor het draagvlak hebben we contact opgenomen met Stichting Duurzaam Heino. We hebben ons er samen in verdiept. Ik kan met de hand op mijn hart zeggen dat de beslissing om ermee door te gaan pas in december is genomen. Het eerste gesprek met Solarfields was pas in januari.”
Het is overigens niet zo dat Henk en Nellie tegen een zonnepark zijn. Zelf zien ze mogelijkheden voor een park van 3,5 hectare, maar dan graag uitgevoerd door de regionale energiecoöperatie Endona. “Die vier hectare die dan vervalt, maakt deel uit van het oude landgoed. Zo komt het zonnepark geheel buiten de grenzen daarvan te liggen. Zo’n park past beter in de omgeving en dan verdient Oortwijn ook nog wat.”
De twee hebben al aan de bel getrokken bij Emiel Gerner van de VVD Raalte, die eerder zijn zorgen uitte over: ‘commerciële projectontwikkelaars die grote lappen landbouwgrond willen gebruiken voor zonnepanelen zonder goede dialoog met de omgeving’. Henk: “Hij zei: ‘Dit is precies waarvoor we gewaarschuwd hebben’…”

Compromissen

Han Oortwijn stelt dat er echt geprobeerd is om Henk en Nellie tegemoet te komen. “We hebben voor het zonnepark een extra perceel grond aan de zuidkant van het landgoed aangekocht, zodat we meer afstand tot het landgoed kunnen creëren. Dat zorgt ook voor meer kosten. Om dit economisch haalbaar te maken, en ook om het beheer van het landgoed en het buurtfonds (dat Solarfields en Oortwijn ten goede willen laten komen aan de nabije omgeving van het project, landschap, duurzaamheid of andere sociale doelen, red.) te financieren, moet het zonnepark wel deze grootte hebben.” Jelmer Pijlman, mededirecteur van Solarfields, beaamt dat. “Tijdens ons gesprek met Henk van der Wal en Nellie Verhoef bleek dat ze moeite hadden met onze aanvankelijke plannen. Daarna zijn we gaan kijken hoe we die op een andere manier vorm konden geven. Toen hebben we geprobeerd om meer afstand te creëren met het landgoed. De grenzen van het zonnepark zijn wat naar het zuiden gezakt. Misschien niet zo ver als zij willen, maar we leven in een compromisland. Het plan moet voor ons wel rendabel zijn. Maar bedenk wel: we zitten nog in de voorfase. We hebben de omwonenden ingelicht, hebben gesprekken gevoerd en zo meteen komt het webinar. Ja, helaas geen informatieavond, zoals we die normaal gesproken organiseren, maar dat kan nu gewoonweg niet. Ik vind dat we op een nette manier met de omwonenden omgaan. Maar 100 procent tevredenheid lukt toch niet. Je moet compromissen sluiten.”

Het eerder genoemde webinar vindt plaats op woensdag 15 april. Solarfields geeft informatie over de eerste schetsen van het zonnepark Telgenbos, zoals de werknaam van het project is. Ook andere partijen komen aan het woord, zoals grondeigenaar Oortwijn, Stichting Duurzaam Heino en Henk en Nellie. Daarnaast wordt ruimte geboden om vragen in te dienen per chat en via de telefoon. Een team, bestaande uit tien medewerkers, staat klaar om tijdens- en na de avond vragen te beantwoorden. Het webinar duurt van 19.30 uur tot 20.30 uur. Aanmelding is mogelijk via staging2.solarfields.nl/zonnepark-heino/ en aanmelden@solarfields.nl. Solarfields kondigt aan, als de omstandigheden dat weer toelaten, om een fysieke bijeenkomst te organiseren.

Volgende week volgt een uitgebreider interview met Han Oortwijn en Stichting Duurzaam Heino over hun kant van het verhaal.

Foto: Henk van der Wal en Nellie Verhoef bij hun landhuis. Foto: archief