HOONHORST – Het betrof een voorlichtingsavond over eventueel te plaatsen ‘off grid’-woningen: Tiny Houses geplaatst op grond van het Overijssels Landschap rond Hoonhorst. De redactie stuurt me hier naartoe – er is iets over Tiny Houses in een natuurgebied, wil jij hier gaan kijken? Die avond vind ik mezelf terug als ‘advocaat van de duivel’ in de studio van By Mölle in Dalfsen.
(door Gerlant Zielman)
Een Tiny House is een van oorsprong Amerikaanse uitvinding. Het betekent leven in een vaak zelfgebouwd, klein, zeer efficiënt ingerichte mobiele woning, op wielen. Geheel zelfvoorzienend, dus zonder stroom, water en andere nutsvoorzieningen. Bij voorkeur ergens op een plekje in de natuur waar niemand last van je heeft. Het idee komt van By Mölle, de van oorsprong Hoonhorster studio, gespecialiseerd in het werken met natuurlijke stoffen. Hier wordt ook in samenwerking met het Overijssels Landschap (OL) de voorlichtingsavond gehouden. By Mölle verhuurt reeds twee bestaande locaties van het OL: op de Lemelerberg; de Lemelerberg Lodge en op de Horte; ‘t Witte Huis. By Mölle heeft de woningen ingericht – om mensen in aanraking te laten komen met hun natuurlijke producten – en het OL ‘vermarkt’ deze woningen omdat het geld moet opleveren. Het idee is nu om zo’n kleine, mobiele woning in een natuurgebied te plaatsen om daar mensen de natuur te laten beleven, in hun vakantie.
Zorgvuldig uitgekozen
Er zijn door de specialisten van het OL twee locaties aangewezen waar dit eventueel zou kunnen, rekening houdend met de natuur en de daar aanwezige habitat. Een aan de Oude Vechtsteeg en de ander aan de Zuidelijke Vechtdijk. Allebei rond Hoonhorst. De aanwezigen voelen er duidelijk niets voor. “Waarom nu daar? Het is zo’n rustig stukje natuur en op slechts vijfhonderd meter van de dassenburcht”, klinkt er als opmerking. “Dit is niet in lijn met de doelstelling van het OL. Ik heb vanmiddag de statuten er nog op na gelezen”, zegt een ander. Of: “Ik heb vijfentwintig jaar bij het OL gewerkt als landschapsarchitect, ben veertig jaar lid, maar als dit doorgaat dan is dat het einde.” Die veertig jaar lidmaatschap symboliseert ook mooi de leeftijd van de gemiddelde reageerder: 65+. Ze maken zich druk over de toekomst van de kleinkinderen en hebben moeite met verandering, is mijn indruk. Hans Pohlmann van het OL legt uit dat dit juist wel binnen hun doelstellingen past en dat deze gebieden zeer zorgvuldig zijn uitgekozen. Maar de aanwezigen durven dat in twijfel te trekken. Wim van de Vosboer maakt zich druk om de Oude Vechtsteeg. “Dat zandweggetje is al vierhonderd jaar oud, het is onderdeel van de ‘koningsroute’. Het is daar ongerepte natuur en straks komen daar allemaal auto’s.” Het is voor hem een onoverkomelijk probleem, maar hij weet ook te melden dat de gemeente Dalfsen en de Provincie hier al honderdduizend euro voor uit hebben getrokken.
Woninkjes in het land
De aanwezige buuragrariërs van de landgoederen Den Berg en Den Aalshorst, Bekedam en Scholten (hun gronden liggen er omheen), verbazen zich ook en vragen zich af waarom ze de woninkjes dan niet in het land zetten. Iets wat Bekedam trouwens, bij nader inzien, niet op zijn grond wil. Hij heeft een andere motivatie om tegen te zijn: de Oude Vechtsteeg is zijn ‘kavelpad’. Daar racet hij met zijn trekker over om bij zijn gronden te komen. Straks staan daar auto’s geparkeerd, kan hij er niet langs. Ook een aanwezig lid van Plaatselijk Belang ziet het niet zitten. Hans Gerretzen, rentmeester van het OL, weerlegt het een en ander. Er komen geen auto’s.
Geen idee
Mijn indruk is dat veel van de aanwezigen geen enkel idee heeft wat ‘off grid leven’ inhoudt en wat voor soort mensen geïnteresseerd zijn in deze natuurlijke levensstijl. Die komen niet met de auto, maar met de trein en een rugzak. De woonvorm, een klein tweepersoons-minihuisje, daar komen geen kinderen of loslopende honden, maar hoogstens stellen die leven in harmonie met de natuur. Ik vind het een mooi plan, de duurzame woonunit, verdekt opgesteld en uit het zicht van alles en iedereen. En dat zeg ik ook tegen het veertigjarig lidmaatschap: “We leven in een tijd waarin er steeds meer boeren verdwijnen en er steeds meer grond vrijkomt. Het landschap moet wel onderhouden worden en er moet dus geld verdiend worden. We leven ook in een tijd waarin mensen willen recreëren. In Overijssel, in het Vechtdal en in Salland. Het is tegen dovemans oren gezegd: van de natuur moet je afblijven.
Precedentwerking
Aan de andere kant van Hoonhorst is het de innovatieve recreatieboerin Antje Kingma uit de Marshoek, die mij versteld doet staan. Het idee spreekt haar aan, maar waarom nu op die locatie aan de Zuidelijke Vechtdijk en waarom nu per se daar? Anderen zijn bang voor precedentwerking, want als je dit toestaat, wil straks iedereen en komen ze overal! Ik heb het gevoel dat er veel ‘not in my backyard’-emoties meespelen en ik verlaat helemaal ‘flabbergasted’ – om er nog maar een Amerikaanse term tegenaan te gooien – het pand. Deze reactie had ik niet uit het doorgaans rustige, maar wel vooruitstrevende Hoonhorst verwacht. Ik besluit op de terugweg om het de biljarters in de plaatselijke kroeg voor te leggen. “Sommigen zijn zover doorgeslagen met hun natuurbescherming”, klinkt het. En: “Zet maar mooi neer” en “Heeft geen mens last van.”
Marije die deze avond bardienst doet en samen met haar familie een boerderij heeft bij de Vecht, weet het wel gemaakt: “Zet maar bij ons aan de andere kant van de dijk in het land.” Maar ook zij gaat even aan de definitie van ‘off grid’ voorbij. De initiatiefnemers hebben overigens nog geen concrete stappen naar de gemeente toe gezet. Dit was een eerste informatieve avond, om input op te halen, vertelde Lucien Dunnewijk van By Mölle. Ze hadden volgens mij beter in Hoonhorst kunnen blijven om daar in de kroeg te praten, dan krijg je een heel wat genuanceerder beeld dan op deze avond, bedenk ik me als ik weer naar Laag Zuthem rijd.