Dierenarts Erna Post signaleert groeiende interesse in natuurlijke middelen bij Sallandse boer
ELSHOF – “Hier in Salland is de belangstelling onder veehouders voor het gebruik van natuurlijke geneesmiddelen, de fytotherapie, erg groot. Al verschilt dat per boer. De ene boer wil naar nul antibiotica, de ander kijkt per ziektegeval. Vooral boerinnen tonen veel interesse. Er is net een nieuwe training voor dierenartsen begonnen en deze winter gaan we samen met landbouworganisatie LTO Noord starten met cursussen voor studiegroepen van veehouders.”
Dierenarts Erna Post, wonend op de Elshof, weet waarover ze praat. De Groningse boerendochter is na haar studie in Utrecht al 20 jaar werkzaam bij de Dierenartsenpraktijk Olst-Wijhe in het gebied tussen Windesheim en Diepenveen. Daarbij werkt ze vooral met koeien. Vorig jaar volgde zij een eerste pilot voor dierenartsen van het Platform Natuurlijke Veehouderij, dat zich inzet voor deze middelen, en in 2015 ging ze op studiereis naar India.
Fytotherapie of kruidengeneeskunde zoals het gebruik van natuurlijke middelen staat dus in de belangstelling.
“Fytotherapie is zeker geen homeopathie zoals soms wordt gedacht. Je gebruikt delen van of hele planten voor genezing, maar nog meer voor preventie. Het is geen vervanging, maar wel een aanvulling die het antibioticagebruik kan verminderen. Heeft bijvoorbeeld een kalf longontsteking, dan gebruik je antibiotica. Zit zo’n kalf daar tegenaan, dan kun je een natuurlijk middel gebruiken. Daarmee krijgt het dier meer weerstand en geneest het uit zichzelf. Belangrijk is daarbij dat je er, als veehouder en dierenarts, op tijd bij bent. De groeiende aandacht voor preventie bij diergezondheid in de veehouderij is zeker goed voor de verdere ontwikkeling van fytotherapie.”
India
Zelf leerde ze tijdens haar studie voor dierenarts in Utrecht eind vorige eeuw wel over antibiotica, maar niets over natuurlijke middelen. “Eigenlijk is het gebruik ervan vooral na 2006 enorm toegenomen toen antibiotica werd verboden als toevoeging aan het voer. Het wordt sindsdien veel ingezet in de voederindustrie inclusief honden en kattenbrokken. Rond 2012, 2013 kwamen de problemen met resistentie; bacteriën die steeds beter bestand waren tegen antibiotica, en volgden de succesvolle antibioticareductie- en bedrijfsgezondheidsplannen in de veehouderij.”
Zelf kwam ze via een gesprek met een collega-dierenarts in aanraking met het Platform Natuurlijke Veehouderij en ging in 2015 mee op studiereis naar India. “Mezelf verdiepen in dat onderwerp trok me wel. Het was in India trouwens heel anders. Die ‘ethno-veterinaire-practice’, zoals ze dat noemden, hoort echt bij hun cultuur. Zoals dat vroeger ook bij ons was. Het gebruik ervan is de laatste 60, 70 jaar in Nederland in de verdrukking gekomen door het gebruik van chemische middelen. Laten ze in India niet dezelfde fout maken als wij, zo dachten we nog.”
Kinderschoenen
Door de gevolgde eerste cursus voor dierenartsen vorig jaar heeft zij haar kennis over dit onderwerp flink verrijkt. “Bovendien krijg je een heel netwerk om kennis en ervaringen te delen. We hebben bijvoorbeeld een eigen app-groepje. Je weet nu waar je de juiste informatie kunt vinden. Fytotherapie staat in Nederland eigenlijk nog in de kinderschoenen. We moeten nog veel stappen zetten, dat wordt een proces van jaren.”
Kennis van planten en hun werking heeft voor een boer nog een extra voordeel. “Er moeten steeds meer kruidenrijke graslanden komen. Maar je moet dan goed weten wat zo’n kruid doet. Krijg je niet te veel gasvorming in de pens van de koe bijvoorbeeld. De zuivelbedrijven en anderen willen graag die kruidenrijke weilanden, maar weten ze precies wat elke soort doet?”
Luiken dicht
Een dierenarts moet in haar ogen open staan voor maar ook kennis hebben over natuurlijke middelen voor dieren. “Want dan kun je de veehouder beter adviseren. Als je het zelf niks vindt of er niks van weet, dan gaan bij die boer natuurlijk figuurlijk de luiken dicht. Terwijl je juist vooral in gesprek moet blijven. Andersom, als die kastdeurtjes letterlijk open gaan, dan zie je soms hele series middeltjes staan. De meeste ervan zijn vrij op de markt te koop. Slimme handelaren zijn in dat gat gesprongen, die verkopen het overal gewoon langs de weg. Ik betwijfel soms of alles zo goed werkt als de boer voorgespiegeld wordt. Samen met het platform pleit ik ook voor verantwoord en goed gereguleerd gebruik.”