‘Tot tien tellen, Gerlant’, ging er door me heen. Ik was kwaad en heb me tien uur lang stil gehouden. Geen sociale media uiting, geen internet, helemaal niks. Dat was beter. Toen ik wel weer keek, was er precies dát gebeurd waar ik bang voor was. Een alles overheersende polariserende discussie met allerlei mensen die sommetjes en getallen de wereld in slingerden, waar je met geen rekenmachine tabak van kon maken.
We leven allemaal in onze eigen bubbel. Tjeerd de Groot, Tweede Kamerlid namens D66, die de helft minder dieren als oplossing ziet voor het stikstofprobleem ook. Die leeft in zijn groene politieke Randstedelijke bubbel. Zijn verhaal werd al gauw onderuit gehaald door andere politici. De minister nam afstand van de uitspraken en de media berichtten er behoorlijk neutraal over.
De discussie op sociale media ging wel ergens over, maar over het verkeerde. De helft van de dieren in Nederland, de helft van de boeren weg is best aannemelijk. De helft van de boeren heeft geen opvolger, die verdwijnen dus vanzelf.
Dat
De Groot het alleen over varkens en kippen had was politiek. De helft van de
koeien zet meer (reductie)zoden aan de dijk, maar dat ligt politiek gevoelig. Die
dieren moeten nu een vergunning hebben om in de wei te kunnen lopen, wat zonder
niet meer kan door het stikstofdrama. Dat wil de kiezer niet.
De
helft van de koeien weg past ook weer in het transitieplaatje van minister
Schouten, waarbij de boeren meer moeten gaan verdienen. De helft van de koeien
produceert voor een wereldmarkt waarin RFC (de grootste Nederlandse
melkverwerker) steeds meer moeite heeft om afzet te vinden. China en Rusland
produceren goedkoper.
Al gauw kwamen afgelopen week de columns en opinies in de agrarische media. Op Boeren Business verscheen: ‘Houd moed boeren, over 30 jaar komt de waardering’ van mijn gewaardeerd dorpsgenoot Jaap Majoor. Wat hij daarin zegt, snijdt veel hout, maar hij gaat voorbij aan de VN rapporten over verwachte opwarming en bijbehorende vernatting van de aarde en groei van de wereldbevolking; het grotere plaatje. Er is in de toekomst geen ruimte voorde huidige, intensieve manier van landbouw in Nederland, want er moeten mensen wonen, staat er min of meer. De Randstad puilt nu al uit. De slechtste lucht en de meeste vervuiling vind je daar nu al, was ook in het nieuws deze week.
En het te kort aan voedsel wat er dan zou komen? MIT-professor (Massachusetts Institute for Technology) Ruud Veltenaar vertelde me drie jaar geleden dat veel voedsel binnen niet al te lange tijd uit een printer komt, Star Wars-achtige taferelen. Hij hamerde ook op de vernatting van sommige werelddelen en de te verwachten migrantenstroom naar West-Europa net als op een totaal veranderend technologisch speelveld, robotisering en een veranderende economie. Er staan dingen op stapel in onze globale wereld, die niet te bevatten zijn, maar sneller opkomen dan de mobile telefoon in de jaren negentig.
‘Dieren hebben we nodig voor de mest in een kringloop’; ik hoor het jullie denken. Maar wat als de mens volledig wordt ingevoerd in de kringlooplandbouw en ook zijn uitwerpselen worden ingebracht? Het is toch raar dat er de komende decennia honderden miljoenen mensen bijkomen en we over hun poep en pis niet praten, maar wel over een paar koeien meer of minder?
Tjeerd was de boodschapper en een klojo om de manier waarop hij het deed. Hij moet eens beter nagaan denken. Minder vee is niet de oplossing voor zijn klimaat- en huizenbouwprobleem. Honderd van die zogenaamde natuurgebieden schrappen, helpt veel meer. Als boeren deze week op sociale media hebben gezegd dat burgers en politiek er geen verstand van hebben, dan hebben ze een punt. Mijn punt is: hebben jullie ook verder gekeken dan je neus lang is? De kringloopvisie van de minister? Die wordt globaal aangestuurd.
Wat was ik kwaad. Je zal boer zijn en speelbal van de maatschappij, de enige sector in Nederland die al aan de klimaat doelen van 2030 voldoet en weer vliegt alles en iedereen over je heen. Maar die vliegers betalen niet. De door jou gewenste wereld Tjeerd, die komt vanzelf. Maar je probleem blijft. Poep… en pis.
van 1988 t/m 1991 heb ik bij een boer gewerkt die ruim 70 was en geen opvolgers had doordat zijn opvolger is verongelukt. die zei toen al dat ze zo langzaam aan de boeren weer vergeten. waarom? simpel, na de hongerwinter zijn er allerlei subsidies en maatregelen ingesteld die zo,n hongerwinter zouden moeten voorkomen. de hongerwinter is ondertussen een verhaaltje uit een geschiedenisboek geworden. eten komt in overvloed uit de supermarkt dus die boer zijn we niet meer nodig. dus hard maar waar de wereld is aan een grote oorlog toe met de nodige honger om alles en iedereen weer op zijn plek te zetten.
Amen. Gerlant op zijn beurt in z’n eigen bubbel. Het kan ook gewoon minder. Maak vlees (als voorbeeld) tweemaal zo duur, of driemaal, dan wordt er vanzelf minder van geconsumeerd maar het is nog steeds genoeg. De huidige overvloed maakt deze problemen. gewoon minder dus.
@Lampi, helaas trek ik die conclusie ook (te) vaak. Als de neuzen een paar decennia dezelfde kant op staan – al dan niet door een oorlog, we kunnen ook zelf alles opblazen, dat scheelt levens…)
@Zeurpiet
Je hebt het niet begrepen, voedsel, vlees twee keer zo duur maken gaat niet. De boeren opereren in een globale, een wereldmarkt. Europese regeltjes verhinderen dat onze regering de grens dicht kan doen voor voedsel uit het buitenland. Globaal Zeurpiet. Globaal daar zit het hem en dat zit overduidelijk nog niet in jouw bubbel…
Globaal duurder natuurlijk. We denken niet meer landelijk want dat kan niet door de Europese regeltjes. De wereldburger moet aan de bak. En ieder beetje helpt. Las laatst een mooie vergelijking. ‘Je weigert toch ook geen wegenbelasting te betalen omdat die ene meter asfalt er niet toe doet?’
Groet vanuit de bubbel,..