Voorstellingen ‘Maalkop’, dialoog tussen boer en koe, in Heetense stal
HEETEN – In Noord-Nederland was het stuk vorig jaar een groot succes en nu is ook Salland aan de beurt. In een lege ligboxenstal in Heeten wordt op 14, 15 en 16 juni vier keer de bijzondere voorstelling ‘Maalkop’ gespeeld. Het stuk vertelt het verhaal van een jonge boer, gespeeld door acteur Fabian Jansen met als tegenspeler koe Martje 160, die noodgedwongen afstand moet doen van zijn bedrijf. Alleen die koe houdt hem ogenschijnlijk nog overeind of juist gevangen. Feitelijk is ‘Maalkop’ een theaterdialoog tussen een man en zijn koe.
Jansen is bekend van de musical ‘Hij Gelooft In Mij’ over André Hazes en speelde in films als Mannenharten, Nena en Dorst. Regisseur en schrijver Jos van Kan werkte in zijn lange carrière aan minstens 85 toneel-, muziektheater- en operavoorstellingen. Maalkop werd door de Noordelijke PeerGrouP ontwikkeld samen met de organisaties ZOB (Zorg om Boer en Tuinder) en de LTO. Oud-veehoudster Jannie Lamberts uit Oxe is ZOB-bestuurslid. “Wij vonden dat er te weinig aandacht is voor de steeds grotere druk op het boerenleven. Een druk die zo groot is dat die soms leidt tot zelfdoding. Vorig jaar heeft dat zelfs tot Kamervragen geleid. Dat onderwerp willen we als ZOB bespreekbaar maken. Dit stuk, Maalkop, gaat daarover en was vorig jaar een groot succes in Noord-Nederland met veel lovende recensies. Nu brengen we het dus naar Oost-Nederland, in Heeten, maar ook naar Noord-Holland en Zuid-Nederland.”
Het is een zwaar onderwerp, zo realiseert Lamberts zich heel goed. “Het gaat over een heel ingrijpend thema, maar het is tegelijkertijd ook een heel mooi stuk met humor. Je gaat in ieder geval anders weg na afloop dan dat je er heen ging. Daarom zijn er altijd vrijwilligers van ZOB bij de voorstellingen aanwezig waar mee gesproken kan worden. Er is na afloop ook een speciaal verdiepingsprogramma van PeerGrouP-dramaturg Dinanda Luttikhedde met onder meer gelegenheid tot discussie.”
Erfbetreders
Per voorstelling van ongeveer 75 minuten is er ruimte voor honderd bezoekers (minimale leeftijd 12 jaar), meer kunnen er ook niet in de stal. “We zijn blij dat we deze ligboxenstal aan de Zonnenbergen 11 in Heeten hebben gevonden. De eigenaar is vorig jaar gestopt en de stal staat nu leeg.”
Is het stuk eigenlijk gericht op de boer of de burger? “We hopen dat beide groepen komen, dat is goed voor meer dialoog. In Noord-Nederland zijn ook veel burgers wezen kijken vorig jaar. Het is natuurlijk een heel bijzonder stuk, voor iedereen de moeite waard om te zien. Bij een van de vier voorstellingen in Heeten richten we ons vooral op de erfbetreders (die van zaterdag 15 juni om 15.00 uur; wel zijn er voor de reguliere geïnteresseerden ook gewoon kaarten verkrijgbaar, red.). Mensen die namens de melk- of voerfabrikant dus bij de boer op het erf komen. Hoe signaleer je de problemen van zo’n boer? En wat doe je dan? Er is namelijk heel veel stil leed op het platteland.”
Hulpvragen
Uit het jaarverslag 2018 van ZOB wordt in ieder geval duidelijk dat deze agrarische hulporganisatie veel werk heeft. In totaal kwamen er in de regio Oost (Overijssel en Gelderland) 35 nieuwe hulpvragen binnen, variërend van sociaal/emotioneel tot bedrijfsvoering. “De vragen komen op verschillende manieren bij ons binnen. Via erfbetreders, zoals zuivelorganisaties en accountantskantoren, familie en bezorgde buren en vrienden. Meestal niet op het moment dat er problemen in de pers komen, bijvoorbeeld bij de Fipronil-affaire of de fosfaatregelgeving; veelal later op het moment dat de praktische problemen zijn opgelost of een plaats hebben gekregen binnen het bedrijf. Er komt dan weer ruimte om over een en ander na te denken. Dan komen de vragen: Hoe kan ik dit voorkomen? Dit wil ik niet weer mee maken. Is dit het moment om een andere weg in te slaan?” zo zegt Henk Slagman uit Laren (GD), de oostelijke ZOB-voorzitter. Behalve het aantal hulpvragers nam gelukkig ook het aantal (aspirant-) vrijwilligers toe. Acht nieuwe vrijwilligers volgden de basistraining en zij worden inmiddels ingezet. Ook dit jaar zijn er zes nieuwe belangstellende aspirant-vrijwilligers waardoor ZOB voldoende geschoolde vrijwilligers voor de toekomst heeft.
Bezoekers met een toegangsbewijs zijn welkom vrijdag 14 juni (20.00 uur), zaterdag 15 juni (15.00 en 20.00 uur) en zondag 16 juni (15.00 uur) Meer info over o.a. de kaartverkoop op staging2.peergroup.nl en staging2.zorgomboerentuinder.nl.