“Er is behoefte om kaarsje op te steken”
RAALTE – Een spontaan idee dat snel moet leiden tot de bouw van een kleine kapel op het oude Heemkerkhof aan de Assendorperweg net buiten Raalte. Zo omschrijven de zeven initiatiefnemers hun plannen voor deze vroegere begraafplaats voor de katholieken van Raalte en Assendorp (Mariënheem). De bouwaanvraag ligt inmiddels bij de gemeente Raalte.
Officieel mag er volgens het bestemmingsplan namelijk niet op deze plek gebouwd worden, zo weet Jan Leenhouts, een van de initiatiefnemers. “Maar we doen dit niet voor onszelf, we gaan hier niet wonen, het wordt geen kasteel of kerk, maar we doen dit voor de gemeenschap. Ik heb er alle vertrouwen in.” Leenhouts is samen met Hans Gerritsen, Joop Velderman, Gait en Hennie Kruiper, Jos Segberts en Vincent van ’t Erve (de laatste twee staan niet op de foto) al enkele maanden druk bezig. Er is onder meer in Haarle gekeken bij een soortgelijk kapelletje. Die in Raalte moet 3,5 bij 5 meter worden, zo blijkt uit de tekening die Hans Gerritsen maakte.
“We willen bijvoorbeeld een dak van leistenen, maar ook werken met oude bakstenen en eiken planken. In de kapel komen onder meer een Mariabeeld en twee bankjes. Ons initiatief hebben we genomen omdat we regelmatig hoorden dat mensen een bezoekje brachten aan dit oude Heemkerkhof maar nergens een kaarsje konden opsteken.”
Houten kruis
Het kerkhof hoorde bij de vroegere Heemkerk vlakbij (afgebrand in 1834, waarna de voorloper van de Kruisverheffing in het dorp Raalte gebouwd werd) en was in gebruik tot (waarschijnlijk) 1892. In totaal gaat het om tussen de 79 en 90 graven die echter niet meer als zodanig herkenbaar zijn. “Er stonden alleen ijzeren kruizen op die in de oorlogsjaren verdwenen zijn. Van 32 mensen weten we zeker dat ze hier begraven liggen. Die namen willen we ook laten zien in de nieuwe kapel. Van de rest is dat onduidelijk omdat delen van de kerkadministratie verdwenen zijn. Ook is er geen plattegrond of zo. Het zijn in ieder geval allemaal vroegere bewoners van dit gebied,” zo vertelt Leenhouts die met onder meer de Historische Vereniging Raalte en Omstreken al veel langer met dit stukje lokale historie bezig is.
“In 1957 werd het sterk verwaarloosde kerkhof voor de eerste keer opgeknapt door de jongeren van de toenmalige boerenbond ABTB. Het houten kruis dat toen hier stond, hangt nu in de kerk in Mariënheem. Daar staat ook het ijzeren hek dat alles hier afsloot. Het huidige betonnen kruis is een schenking van Van den Berg Beton Raalte. In 2013 was er een tweede grote renovatie nodig. Dat kon mede dankzij een eenmalige provinciale subsidieregeling voor oude begraafplaatsen. Pastoor Verweij heeft het toen ook ingezegend. Vrijwilligers van de kerk in Mariënheem houden het sinds die tijd keurig bij.”
Geen toezicht
De parochie H. Kruis is eigenaar van het kerkhof en staat achter de plannen voor de kapel. De kosten worden ergens tussen de 15.000 en 30.000 euro geschat, afhankelijk van hoeveel metselaars of timmerlieden vrijwillig een handje willen helpen. “Je moet een goede fundering uitgraven, maar je wilt ook alles binnen hufterproof maken. Er is hier natuurlijk geen toezicht”, legt Gerritsen uit. “We hebben al subsidieaanvragen ingediend en willen ook met crowdfunding gaan werken. Veel mensen hebben al toegezegd dat ze ons plan graag willen steunen”, vult Leenhouts aan. Wanneer zou de nieuwe kapel er moeten staan? “We hopen al dit jaar, maar dat is nog niet helemaal zeker”, zo zegt een voorzichtige Gerritsen.