Westerbeek, die via Beaphar in Raalte en Schuitemaker in Rijssen in Broekland terecht kwam, vertelt graag over deze belangrijke periode in de lange geschiedenis van het Broeklandse bedrijf. Zo is hij trots op de ‘Mest Opschep Machine’ of MOM die afgelopen jaren is ontwikkeld onder leiding van Wouter Reimert, zoon van een Luttenbergse veehouder, destijds HAS-stagiaire en nu parttime medewerker.
Veel broeikasgassen zoals methaan ontstaan in stallen omdat urine en mest van koeien zich mengen. Westerbeek werd al in 2008 getroffen door een uitspraak van Peter Groot Koerkamp, hoogleraar agrotechnologie in Wageningen en Sallander. “Die zei dat je direct achter de koe moest scheiden, bij de bron. Urine en mest apart waarmee je de emissie enorm vermindert. Dat idee triggerde me. Rond 2013 mocht ik in Utrecht een onderzoeksvoorstel presenteren bij de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) en kreeg ik 275.000 euro subsidie.”
Emissiearm
Wouter Reimert ging voor zijn stageopdracht aan de slag en kreeg onder meer steun van de Wageningse onderzoeker Sjoerd Bokma, gespecialiseerd in emissiearme stallen. Er werd een stal afgehuurd in Lettele voor proeven. “We begonnen zoals in het haalbaarheidsonderzoek beschreven met een stalvloer met een helling van 4 procent. Daarmee bleek de urine in 15 tot 20 minuten weg te lopen. Een helling van 4 tot 5 graden is ideaal. Meer is niet handig voor de koeien, bij minder loopt de urine niet snel genoeg weg”, zo vertelt Reimert. Het gevolg van de snel verdwijnende urine was ook een droge stalvloer waardoor de mestschuif niet goed bleek te werken. “TBL Techniek, een creatief constructiebedrijf in Lettele, kwam toen met een automatisch systeem om de mest op te scheppen. Heel eenvoudig en betrouwbaar met kabel en schep. Het leverde een emissiearm systeem op dat in elke bestaande stal aangelegd kan worden. Bij het onderzoek haalden we een reductie van zo’n 54 procent van de uitstoot van broeikasgassen.”
Transitiejaren
Nu er in de landbouw steeds meer aandacht is voor emissiearme stallen lijkt dit systeem dus aantrekkelijk. Toch zal het Broeklandse bedrijf het pas over enkele jaren op de markt brengen. “Ik zie 2018, 2019 en misschien ook wel 2020 als transitiejaren voor de veehouderij waarin boeren vooral bezig zijn met de fosfaatrechten. Dan gaan ze niet investeren in zo’n emissiearme stalvloer.”
Voorlopig richt Schrijver, waar zo’n 35 mensen full- of parttime werken, zich daarom vooral op de verdere ontwikkeling van nieuwe mobiele systemen voor kalverhuisvesting. Daarbij wordt bijvoorbeeld het gewicht van een kalf continu met sensors gemeten. Ook kwam er een forse POP-subsidie van de provincie Overijssel voor onderzoek naar een nieuwe kalverhuisvesting waarbij de gier wordt opgevangen, het klimaat beter is voor het dierenwelzijn en de kalveren worden gewogen voor een optimale groei. Dit project zal samen met een aantal Sallandse partners worden uitgevoerd en moet eind 2019 gerealiseerd zijn.
Tegen kostprijs
Een praktisch voordeel van het voorlopig nog niet op de markt brengen van de MOM is dat er nu nog kleine foutjes kunnen worden aangepast. “Bij Schuitemaker zag je altijd dat er bij de eerste vier productieseries van een nieuwe machine nog kleine details verbeterd konden worden. De vijfde serie is dan perfect. Dat gaan we dus nu doen door bijvoorbeeld dit systeem tegen kostprijs en bij wijze van proef aan te bieden. Bovendien zijn wij als Schrijver vooral actief in Oost-Nederland. Om dit uit te kunnen rollen over het hele land hebben we nu de tijd om te zoeken naar partners zoals een bouwbedrijf en dergelijke.”
Inmiddels is het bedrijf in serieuze onderhandeling over vestiging op het Raalter bedrijventerrein de Zegge. “Daar willen we nieuw gaan bouwen. We kijken al serieus naar een locatie. De voorkeur gaat nog uit naar Broekland, maar er zijn nu dus serieuze plannen voor de Zegge 6 of Zegge 7 in Raalte. Als nieuwbouw gerealiseerd wordt, is het voor mij persoonlijk een mooi moment om mijn oude onderwijsvaardigheid weer op te pakken en als een soort begeleider en mentor de mensen te begeleiden en ondersteunen.”