Halsoverkop begon de actie tot behoud van dat historische gebouwtje. Een jaar later is er weer volop leven in de Raalter sjoel. Er is een Joodse dienst geweest en recent klonk er traditionele klezmer-muziek. En vrijdag 24 augustus vanaf 19.00 is er de tweede dienst van de Joodse gemeenschap die uit Deventer naar Raalte komt.
“Tja nu Stöppelhaene 2018 nadert en de doeken met al die nieuwe oude foto’s klaar liggen, komt de editie van 2017 vanzelf weer in de herinnering. Die ene persoon die bij de Berk vertelde over dat lot van de voormalige synagoge, dat die verbouwd zou worden tot woning, heeft echt alles betekend. Stel dat we geen foto van die synagoge in de expositie hadden opgenomen, dan was die opmerking niet gevallen, had Rob Aa niks geweten en dan was er ook geen aanleiding geweest om als de bliksem in actie te komen”, vertelt Richard Woolderink.
“Nog dezelfde dag lag er een ruw plan en werden de eerste stappen gezet. Een brief aan de raadsfracties, een petitie, een website over de synagoge op internet en voor alle zekerheid ook op Facebook in een eigen pagina veel informatie. Er stond al een gesprek met de Stentor gepland over een ander onderwerp en dat werd plots de synagoge. RTV Oost pikte het ook op en daarna was het een gekkenhuis. Steunbetuigingen van alle kanten, mondeling, via de mail of als reactie op Facebook. Op een gegeven ogenblik hebben we alles ruw geteld en kwamen we uit op minimaal zesduizend reacties. Zoveel respons voor een actie om iets in Raalte te behoeden voor ondergang was niet eerder voorgekomen.”
Het doel werd bereikt en dat was het behoud van de oude sjoel in originele staat. Zodat iedereen naar binnen kon gaan. Kijken hoe het er van binnen uit ziet. “Uiteindelijk kochten Guusta Zuurbier en Johan Jonker het historische gebouwtje. En gelukkig hadden zij dezelfde of bijna identieke plannen om het gebouw open te houden. Er actief en open mee bezig te gaan. En het is mooi om te zien dat er al enkele mooie activiteiten gehouden zijn.”
Deventer
Het was puur toeval dat de Joodse gemeenschap in Deventer de synagoge daar moest verlaten. Maar dankzij de reddingsactie in Raalte kon die groep hier onderdak krijgen. “In het verleden behoorde Raalte een tijd tot de Deventer Joodse gemeenschap. Hier had men te weinig leden om een dienst te kunnen houden. Dus bood Deventer de oplossing. Nu is het net andersom, Deventer zit in nood en nu biedt Raalte de oplossing. En dat laatste nieuws liftte wel mee in de tot wel vaak heftige discussies rond de sluiting van de Deventer synagoge. En die discussies gingen echt internationaal. Een bijeffect dat we uiteraard niet voorzien hadden toen we de actie in Raalte begonnen.”
Maar terug naar de foto-expositie Stöppelhaene 2018 bij de Berk. De doeken met foto’s uit afgelopen jaren zijn aangevuld met twee nieuwe. Die bevatten zo’n vier- tot vijfhonderd extra foto’s. Daarop een greep uit het omvangrijke archief van Raalte Clopedie. “Twee jaar geleden belde Rob Aa een aantal relaties en bekenden met de vraag of zij foto’s hadden en zo ja of ze die wilden brengen. Het resultaat was dat er heel veel afgeleverd werd. Soms een stapeltje foto’s, maar nog vaker complete albums. Het aanbod was zo groot dat de benodigde foto’s voor de expositie eerst werden verwerkt. Daarna kwam het restant aan bod. Voldoende voor bijna twee jaar werk. Daarom hebben we nu wat minder actief om foto’s gevraagd.”
Buiten
De foto-expositie bij de Berk is ooit begonnen om aan te sluiten bij de straatversiering van de Burgemeester Kerssemakersstraat. Om daar vanuit de Berk een extra tintje aan te geven. En dat sloeg aan en het aantal bezoekers nam elk jaar fors toe. Daar spelen de ligging en de ruimte plus het ontbreken van echte openingstijden ook in mee. “Rolstoelgebruikers kunnen er goed een plekje vinden en zich verplaatsen. Bovendien is de expositie buiten. Zo kan iedereen zelf bepalen wanneer men er naartoe gaat. In de avond staan er bovendien lampen op de fotodoeken gericht.”