“Ziek als ze was, bleef mijn moeder alleen wonen en deed bijna alles nog zelf,” vertelt André Gorter. Mevrouw Gorter had kanker, kreeg hulp van de wijkzorg en haar buren en haar zoon bezocht haar praktisch elke dag. Totdat ze haar heup brak.
Agnes en Liesbeth zitten aan tafel in één van de ruimtes van het hospice in Raalte. Ze zijn vrijwilliger bij deze vrijwilligersorganisatie die terminale zorg biedt. Agnes in het hospice waar vier gasten kunnen worden verzorgd, Liesbeth bij mensen thuis. Agnes heeft nog een andere, betaalde baan in de zorg, Liesbeth is oud-lerares Frans. Ook Gerda en Diny, blijkt in een later gesprek, hebben banen buiten de Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg, want daar staat VPTZ voor. Werk ernaast is voor hen geen probleem. “Je bent even weg uit de hectiek van alle dag,” zegt Agnes. “Het maakt mij compleet,” aldus Diny.
“Ik ‘mantelde’ al vele maanden,” gaat André verder “maar duidelijk werd dat dat niet ging.” Zijn moeder was te ziek, André had een drukke baan, een gezin, woonde elders en leidde daarnaast een vol sociaal leven. Een onderkomen in een hospice kwam in beeld.
Vaak zit onderhuids al een behoefte om zorg te geven, voortkomend uit eigen ervaring. Agnes heeft naast haar baan altijd vrijwilligerswerk gedaan en door een verhuizing kwam De Cirkel in beeld. Liesbeth’s vader is in een hospice liefdevol begeleid, Gerda is, na zorg voor haar schoonvader, in contact gekomen met een coördinator van De Cirkel. “Ik liep al wel een tijdje rond met de gedachte dit te gaan doen,” zegt Diny die bij een bedrijf de financiële administratie bestiert. Een lobby destijds vanuit hospice De Cirkel Raalte, is dan bijvoorbeeld net voldoende om het zetje te geven je aan te melden als vrijwilliger.
“Met moeder heb ik daar een goed gesprek over gehad,” zegt André. Hij ging in het hospice kijken en peilde met een vrijwilliger die al thuis voor de nachten ondersteuning bood, haar reactie op zorg van anderen. “Dat voelde prettig voor mijn moeder.” Toen is definitief besloten mijn moeder aan de zorgen van het hospice toe te vertrouwen.
Als aankomend vrijwilliger ga je eerst in gesprek met de coördinatoren. “Dat gebeurt bij jou aan huis,” verduidelijkt Liesbeth. Samen bespreek je of dit vrijwilligerswerk past bij wie je bent. Het is niet bepalend welke opleiding / baan je hebt of hebt gehad. Daarna volgt een introductiecursus van 5 dagdelen. Die is gericht op kennisvergaring maar het uitbouwen van vertrouwen speelt zeker mee. Vertrouwen van de organisatie in jou en vertrouwen in jezelf. Diny ervoer dat wel zo: “Je komt gedurende de cursus tot de ontdekking dat je jezelf de vraag stelt of het wel bij je past.”
“Het bijstaan van de vrijwillige zorgers bij mijn moeder ging heel natuurlijk,” ondervond André, “ook omdat het niet als een patiënt-verpleegkundige relatie voelde.” Hij is lovend over de geweldige toewijding en het geduld van de vrijwilligers. Hij zou dat graag in een review op de website willen verwoorden.
Alle vier willen het beeld wegnemen dat terminale palliatieve zorg zwaar, donker en somber is. De dood is in deze levensfase vaak zacht en mild. Zowel de stervende mens als de naasten komen er tot rust. Wij zijn er om daarvoor te zorgen. Soms heb je een gesprek, soms luister je alleen maar, legt een arm goed, schudt het kussen op. “Het is belangrijk,” zegt Gerda, “om hele kleine signalen op te vangen. Dat gevoel ontwikkel je heel sterk.” Opvallend is hoe liefdevol Agnes, Gerda, Liesbeth en Diny over hun vrijwilligerswerk praten. En hoe zacht hun ogen zijn. De dankbaarheid die ze ontvangen moet welhaast onbegrensd zijn.
“Er mag best wel meer bekendheid aan deze zorg gegeven worden,” besluit André als we het gesprek afronden. “Ik zie mij dit werk later ook wel doen.”
De Cirkel Raalte kent naast professionele begeleiders ongeveer 60 vrijwilligers die palliatieve terminale zorg verlenen. Een deel doet dat bij de mensen thuis (meestal ’s nachts), het andere deel in het hospice – het bijna thuis huis, zoals ze dat noemen-. Hier zijn de vrijwilligers overdag en in de avonduren aanwezig. Kortom, voel je welkom om te ontdekken wat bij jou past.
Meer foto's