Maatschap Van den Berg heeft een melkveebedrijf in Boerhaar, gemeente Olst-Wijhe. Hij bewerkt 43 ha grond, melkt 125 koeien en heeft een 80 stuks jongvee. Als we per e-mail aan vader Cor vragen hoe zij tegen de situatie op het platteland aankijken en vooral naar de toekomst kijken, ook dat verduurzamen dat commissie Nijpels heeft voorgesteld, belt Gerton me op en valt hij met de deur in huis. Ze hebben het bedrijf te koop gezet.
Gerton (38) vertelt dat er voor hem in Salland geen expansie meer inzit. “We willen graag meer grond aan huis om weidegang makkelijker en meer inpasbaar te maken. Daarnaast willen we minder transportbewegingen van voer en mest. Maar hier betalen collega’s meer dan 70.000 per ha, dat kan en wil ik niet betalen. Voor deze bedragen valt de grond niet meer terug te verdienen en kost het geld in plaatst van dat je er iets aan verdient.”
Er zitten te veel jonge boeren die elkaar beconcurreren, elkaar op kosten jagen door absurde bedragen voor grond, huurgrond en gewassen te betalen. Daar kan hij niet in mee zolang hij er aan wil verdienen.
Tot 2014 had hij een goede boterham. Hij kocht in de buurt voer aan en zette de mest in de buurt af. Nu moet dat naar Groningen worden getransporteerd met alle kosten die dat meebrengt. Veel van die jonge mensen reageren in paniek met dit soort acties en vergeten hun nuchtere verstand te gebruiken en zijn zo een dief van hun eigen boterham. “Welke consequentie de aankomende regelgeving voor ons bedrijf heeft is nog niet helemaal duidelijk. Het is waarschijnlijk dat we dieren moet afstoten ondanks dat we dit aantal dieren al jaren hebben. We horen niet bij de groeiers van de afgelopen 2 jaar.”
Verkopen, betekent dat stoppen met boeren? “Nee, op zoek naar een andere plek met meer mogelijkheden minder concurrentie en grondprijzen waar we wat aan kunnen verdienen, maar hier niet ver uit de buurt. We leveren de melk aan de zuivelcoöporatie in Rouveen en die stellen als eis dat je binnen een bepaalde cirkel moet zitten. Zit je daar buiten dan nemen ze alleen nog af als het biologisch is en dat is mij een stap te ver. We werken nu al in verhouding 80-20% biologisch. Helemaal zonder penicilline of kunstmest zie ik niet goed komen, dat past op dit moment nog niet bij mij.”
“Maar goed, we moeten eerst nog verkopen”, vervolgt Gerton, “want wie krijgt er nog een financiering van de bank voor grond in de huidige tijd? Vooral met de onzekerheid die de overheid creëert door onduidelijke regelgeving. Maar ook regelgeving die compleet de plank misslaat. Bemesten naar behoefte is er niet meer bij en door mestinjecteren wordt het bodemleven om zeep geholpen. Een koe stopt toch ook niet zijn mest in de grond! Ik moet mest afvoeren omdat we volgens de regelgeving te veel mest produceren. De stikstof die ik afvoer mag ik weer aanvoeren met kunstmest. De productie hiervan kost enorm veel energie en is uiterst milieuonvriendelijk. Daarnaast tast de hoeveelheid kunstmest die ik mag strooien volgens de norm het bodemleven aan en krijg je er een kwalitatief minder gewas van. We strooiende de afgelopen 2 jaar een derde van de kunstmest wat volgens de norm mag, maar met hogere opbrengsten en gezonder voer tot gevolg. Gezonder voer betekent gezonderde koeien, gezondere mest, gezondere bodem en hogere opbrengsten.”
Gerton: “Er wordt hele tijd gepraat over nitraat in grond en dat het oppervlaktewater te hoog is. Nu hebben we vorige week op ons bedrijf metingen gedaan van grondwater en oppervlaktewater. Deze was nog geen 10 en hij moet onder de 50 zitten. Dus ver onder de norm.”
Volgens hem wordt het tijd dat de standsorganisaties samen gaan optrekken om een punt te zetten bij de regering. “Als landbouworganisaties zelf hun zaakjes goed regelen, worden we een stuk minder afhankelijk van de grillen van de politiek in Den Haag. Maar door haantjesgedrag zal dat naar alle waarschijnlijkheid niet gebeuren.”