Annelynn Kooista is student Journalistiek op Windesheim Zwolle en is voor haar afstudeeropdacht in de wereld van het lokale speciaalbier gedoken. Ze kwam bieren in Ommen, Dalfsen en Raalte tegen. En zag dat het aantal brouwerijen in rap tempo groeit. Ze schreef er een artikel over en maakte er een site over.
Door Annelynn Kooistra
Op deze zondagmiddag passen er net tien bezoekers in brouwerij de Pauw in Ommen. Het proces van bierbrouwen gebeurt meestal achter gesloten deuren. Maar de belangstelling er voor is juist groot. Daarom zijn de bezoekers hier voor een rondleiding en een proeverij. Harry Blekkenhorst torent boven iedereen uit, staand op een ladder. Hij vertelt graag over zijn bier. “Mijn enige hulpmiddelen zijn een horloge, thermometer en weegschaal.” Aan een klein tafeltje labelt hij elke week zes uur lang 1500 flesjes. Daarna brengt hij de flesjes zelf langs winkels en cafés. Dat is een groot verschil met de pilsindustrie waar mannen in witte jassen miljoenen liters door machines laten brouwen.
Het aantal kleine brouwerijen zoals die van Blekkenhorst, is explosief toegenomen in de afgelopen jaren. In 2011 waren er in Nederland 140 brouwerijen. Op dit moment zijn het er 440. Wel is er een verschil tussen koude en warme brouwers. 215 brouwers van het totaal hebben een eigen brouwerij. Dit zijn warme brouwers. De anderen, koude brouwers, laten hun bier maken bij deze brouwerijen. Vaak verschijnt een koude brouwer met een recept bij hun collega met ketels. In Overijssel bestaan er 14 warme brouwers en 11 koude brouwers op dit moment. “Op termijn is er ruimte voor zo’n 700 bierproducenten,” verwacht Rick Kempen, biergoeroe van Nederland en werkzaam bij marketingorganisatie Bier & Co. Uiteindelijk zal er een kentering plaatsvinden. “Kleine brouwers met mindere kwaliteit van hun bier gaan ten onder.”
Kempen zou wel willen dat speciaalbier in de toekomst het meest gedronken wordt, maar dat gaat in zijn ogen niet gebeuren. Pils wordt gedronken door 80 procent van de bevolking, volgens het Nationaal Bieronderzoek 2016. Van deze pilsdrinkers drinkt 78 procent wel eens speciaalbier. Het laatste cijfer neemt toe, maar het percentage pilsdrinkers blijft al een aantal jaar stabiel.
“Mensen blijven pils drinken, omdat het goedkoop is,” zegt Elco Veldkamp, winkeleigenaar van Veldkamp Speciale Bieren in Zwolle. Hij verwacht dat pils een verandering ondergaat. Er zullen meer soorten pils ontstaan. Veel mensen dronken nooit bier omdat ze het te bitter vinden. “Ze komen nu tot de ontdekking dat er veel meer biersmaken bestaan dan alleen pils.” Kokosbier, aspergebier en chocoladebier, er is keuze genoeg. Toch haal je voor veel minder geld een kratje pils in de supermarkt. “Pils is makkelijk om te drinken,” weet Blekkenhorst.“Als je op een terrasje bij een simpele keten om een biertje vraagt, krijg je vaak een pilsje voor je neus.” Veldkamp merkt dat mensen in zijn winkel vaak schrikken van de hoge prijs voor één flesje lokaal gebrouwen bier. Dan blijft pils toch goedkoper.
Stiekem zijn de kleine brouwerijen best jaloers op de grote jongens met hun enorme pilsfabrieken. “Heel veel kleine brouwers zullen een moord doen om dezelfde kwaliteit te krijgen zoals Heineken,” vertelt bierspecialist Kempen. “Het is waanzinnig knap hoe deze brouwers de hoogste kwaliteit neerzetten, elke dag weer.” De grote brouwers hopen ondertussen dat de trend overwaait. “Ze kunnen zich niet toeleggen op het brouwen van verschillende bierstijlen, zoals de kleine brouwers dat wel doen.”
Pils en zijn grote brouwers blijven bovenaan staan door de lage prijs, enorme capaciteit en goede kwaliteit. Maar volgens Kempen is er de laatste tien jaar een ontwikkeling aan de gang: Nederlanders hebben een voorkeur voor lokaal geproduceerd bier. “Geblinddoekt smaakt mijn blondbier hetzelfde als een pilsje,” weet Blekkenhorst. Toch kopen mensen zijn bier omdat ze geïnteresseerd zijn in het verhaal over de brouwerij. Ze willen weten waar het biertje vandaan komt. Aan het einde van de proeverij bij de Pauw mag iedereen een biertje uitkiezen. Een vrouw kiest het blondje: “Voor het leuke verhaal erachter.” En dat is precies waar het om draait bij deze trend.
Meer foto's
