Fractievoorzitter van Arie van der Wilt heeft bijgaande beschouwing ingeleverd, die hij overigens niet in zijn geheel gaat voorlezen tijdens de vergadering vandaag waarin de begroting voor vlgend jaar behanderd wordt:
De begroting die het college de raad heeft aangeboden is de 3e in deze raadsperiode. We zijn over de helft. Tijd om de balans op te maken, en te kijken wat er goed gaat, en waar we nog een tandje moeten bijzetten.
De PvdA vindt dat in het gemeentelijk beleid de mens centraal moet staan. Het gaat om de mensen die nu binnen de gemeente Raalte wonen en de mensen die er in de toekomst zullen wonen. Het is aan de gemeente om zoveel mogelijk de kaders te bieden die het mogelijk maken dat ook echt iedereen daaraan kan meedoen. Raalte moet een gemeente zijn waar het goed is om te wonen, te werken en met elkaar te leven, waar mensen zich kunnen ontplooien en waarin iedereen meetelt.
De PvdA kent daarbij 5 kernpunten die ook zijn verwoord in ons verkiezingsprogramma:
1. Werk en inkomen
Banen zijn van het grootste belang, en de gemeente moet alles doen wat in haar vermogen ligt om ondernemers te steunen bij het creëren van banen, en mensen die hun baan kwijt raken te helpen bij het vinden van werk
2. Zorg
Ook bij de overheveling van taken van rijk naar de gemeente moet het kwaliteitsniveau van de zorg gewaarborgd zijn. Zonodig stelt de gemeente uit de eigen gemeentelijke begroting middelen ter beschikking.
3. Jeugd
Om de kansen van de jeugd optimaal te laten zijn is goed onderwijs van belang, net als goede faciliteiten op het gebied van sport en cultuur. Sport en cultuur moeten worden gestimuleerd, en hierop moet niet worden bezuinigd.
4. Voorzieningen
Het behoud van de voorzieningen is van belang voor de leefbaarheid in alle kernen van de gemeente.
5. Duurzaamheid. Duurzaamheid zal een rode draad zijn in de keuzes van de gemeente, niet alleen mbt energie en materiaalgebruik, maar ook t.a.v. de bescherming van het landschap. De gemeente vervult daarbij een initierende rol. Voor geïnteresseerden is hierover meer te vinden op onze site: staging2.raalte.pvda.nl
U bent van ons gewend dat we bij de algemene beschouwingen de begroting toetsen aan onze visie, en dan toegespitst op / beperkt tot deze speerpunten. Dit keer wijken we daarvan af, en zijn er daarnaast twee belangrijke zaken waar we wat meer uitvoerig op willen ingaan:
1. het betaald parkeren,
2. het bestemmingsplan buitengebied.
Afschaffen betaald parkeren een slecht idee. De afgelopen jaren is, onder druk van de ondernemersvereniging, regelmatig gesproken over de vraag of het systeem van betaald parkeren zou moeten worden afgeschaft, omdat men van mening is dat het betaald parkeren ten koste gaat van de omzet in de winkels. Aan het eind van de jaren 90 is in Raalte het betaald parkeren ingevoerd, op uitdrukkelijk verzoek van dezelfde ondernemers. De reden was dat er een regulering moest komen voor het parkeren, omdat de bestaande parkeerterreinen in het centrum de hele dag vol stonden, o.a. met auto’s van winkelpersoneel en bewoners van het centrumgebied. Het gevolg was dat mensen eindeloos rondjes moesten rijden om ergens een parkeerplek te kunnen vinden. Deze maatregel was succesvol, want sinds die tijd is het vrijwel altijd mogelijk om binnen vrij korte tijd een parkeerplek te vinden.
Al vrij snel na de invoering kwam van de kant van de ondernemers de vraag om ook gratis parkeren mogelijk te maken. Aan die wens is tegemoet gekomen met de blauwe zones aan beide zijden van het centrum. De laatste jaren gaat het minder goed met de middenstand, en zien we overal in winkelgebieden leegstand ontstaan.
Hiervoor zijn drie redenen:
– De economische crisis van de afgelopen jaren heeft ervoor gezorgd dat de klant minder geld heeft te besteden en voorzichtiger is geworden met zijn/haar uitgaven;
– De opkomst van internet en alle vormen van nieuwe technologieën heeft niet alleen geleid tot een verschuiving van de fysieke winkel naar de internet-winkel, maar heeft ertoe geleid dat het gedrag van de consument helemaal is veranderd;
– Juist op het moment dat de vraag voor fysieke winkelruimte afneemt vanwege de 2 hierboven genoemde omstandigheden, hebben heel veel winkelgebieden (ook Raalte) hun aanbod aan vierkante meters winkel vergroot. Het gevolg daarvan is leegstand.
De ondernemers geven aan dat de teruggang in omzet deels te wijten is aan het betaald parkeren. Waarom dat zo is, wordt nergens aangetoond. Uit een onderzoek dat in opdracht van de VNG is uitgevoerd door prof. Mingardo van de Erasmusuniversiteit, blijkt dat het afschaffen van betaald parkeren niet leidt tot meer publiek. “Dom en duur” was de kop in het stukje zoals dat onlangs in de Stentor verscheen.
Een ruim winkelaanbod, nabijheid, een schoon, veilig en sfeervol centrum zijn aspecten die consumenten veel belangrijker vinden dan gratis parkeren. De belangrijkste “trekker” daarbij is “beleving”.
Parkeren kost veel geld. De beschikbare grond in het centrumgebied, de bestrating, het onderhoud etc. Het klinkt heel aantrekkelijk als er wordt gezegd “het parkeren is gratis”. Dat willen wij ook wel. Maar vervolgens moeten we ons realiseren dat de kosten (meer dan een miljoen) op een andere manier verrekend gaan worden. Anders gezegd: het parkeren wordt niet meer betaald door de mensen die hun auto in het centrum neerzetten, maar door alle inwoners van onze gemeente, via de belastinginkomsten.
Mensen die nu wellicht met de fiets naar het centrum gaan, of bijv. de mensen in Laag Zuthem of Heino, die wellicht nooit in Raalte hun boodschappen doen, gaan nu betalen voor het opheffen van het betaald parkeren in Raalte. De belangrijkste reden om betaald parkeren in te voeren was het reguleren: zorgen dat er voldoende beschikbare ruimte is. Dat is gelukt. Hoe gaan we dat doen als het betaald parkeren zou worden afgeschaft? Het instellen van een blauwe zone is mogelijk, maar die is er ook nu al. Toen ik dat aan de ondernemersvereniging aangaf, antwoordde men dat 2 uur veel te kort is. Daarmee komt m.i. de beschikbaarheid op nieuw onder druk. Ofwel, zoals prof Mingardo dat aangeeft: “de centra worden minder aantrekkelijk, en de gemeenschap draait voor de kosten op”.
Kortom: de PvdA is een tegenstander van het afschaffen van het betaald parkeren, omdat dit niet in het belang van Raalte is. Ook CDA en GB waren tot voor kort een grote tegenstander van het afschaffen. Kunnen beide fracties aangeven welke argumenten het zijn geweest die hen van visie hebben doen veranderen?
Bestemmingsplan Buitengebied
In februari 2015 is de eerste herziening van het bestemmingsplan buitengebied vastgesteld. Ten tijde van die vaststelling was al duidelijk dat een aantal ontwikkelingen vragen om aanpassing van dit plan. Wij hebben aandacht gevraagd voor het voorkomen van megabedrijven, zoals het varkensbedrijf bij Mariënheem, op korte afstand van een school.
De hele raad was verontwaardigd over de ontwikkeling bij dit bedrijf, maar maatregelen om dergelijke vestigingen elders te voorkomen zijn nog steeds niet genomen. Ook de situatie rond het gebruik van gif in de bollenteelt vraagt om maatregelen, ter bescherming van omwonenden. Beide ontwikkelingen die van grote invloed kunnen zijn op de gezondheid van onze inwoners. GB heeft daarnaast gevraagd om een regeling voor VAB’s. Voor ons eveneens van belang, gezien de kansen die dit biedt voor nieuwe economische ontwikkelingen in het buitengebied.
De wethouder heeft aangegeven in deze collegeperiode met een herziening te komen, maar maakt daar geen enkele haast mee. Dat staat is schrille tegenstelling tot alle aanpassingen van dit bestemmingsplan die we de afgelopen tijd hebben zien langskomen. Alleen dit jaar waren dat er al 7. Allemaal plannen voor individuele aanvragers.
Plannen die uit vele honderden pagina’s bestaan, waar veel ambtelijke tijd in gaat zitten, en die over het algemeen gaan over het verruimen van mogelijkheden voor agrariërs of bouwmogelijkheden op voormalige agrarische percelen. Kennelijk wordt daaraan door het college een grotere prioriteit toegekend dan aan de gezondheid van de inwoners van onze gemeente. Wat ons betreft kan er niet langer gewacht worden. Wij hebben op dit punt een motie voorbereid.
Werk en inkomen
Na de economische crisis van de afgelopen periode zien we gelukkig dat de economie uit het dal komt. Ook in Raalte moet dit leiden tot meer bedrijvigheid, en groei van onze bedrijven. Banen zijn voor ons allemaal van het grootste belang. In de afgelopen periode is er samen met het bedrijfsleven een aantal dagen gewerkt in een economisch werkatelier. Wij vinden dit een prima aanpak. Wat we niettemin missen is concrete actie: een op uitvoering gericht plan van aanpak. De notitie moet niet leiden tot nieuwe beleidsnota’s, maar tot activiteiten.
Graag zouden we meer drive zien bij de portefeuillehouder om op dit belangrijke beleidsterrein echte resultaten te gaan halen. We ondersteunen de wens van de VVD om op dit dossier maandelijks een overzicht te krijgen van de stappen die gezet zijn, en gaan worden, en de resultaten die geboekt zijn.
Tijdens de bijeenkomst van “De raad op Pad” in Raalte, vorige maand, kwam er een vraag van een grote groep statushouders binnen onze gemeente, om hulp bij het vinden van werk. De PvdA ziet van de kant van de gemeente graag de positieve energie, die er kwam bij de mogelijke vestiging van het AZC, gebundeld worden om deze groep op dit punt daadwerkelijk te helpen.
Zorg
De PvdA heeft waardering voor de wijze waarop het gehele proces van de transities is opgepakt, en de grote inzet die op dit punt gepleegd wordt. Toch moeten we alert blijven op de mogelijk negatieve effecten hiervan op de kwetsbaren in onze samenleving. Het zal u duidelijk zijn: voor de PvdA zal de lokale overheid alles moeten doen dat in haar vermogen ligt om te voorkomen dat kwetsbare groepen aan hun lot worden overgelaten.
De jeugdzorg kost de gemeente meer geld dan we van het ministerie krijgen. Dat kan momenteel nog worden opgevangen door voordelen op de WMO. Het budget mag niet de grens bepalen van de kwaliteit van de jeugdzorg, en zonodig zal er ruimte in de begroting gevonden moeten worden.
Jeugd
De PvdA vindt goed onderwijs van levensbelang. We leven in een kennismaatschappij, waarbinnen volgens deskundigen een kloof aan het ontstaan is juist op het gebied van het al dan niet beschikken over die kennis. We kunnen dan ook niet voldoende aandacht hebben voor goed onderwijs. Voor de ontwikkeling is goed onderwijs noodzakelijk en voor goed onderwijs zijn goede faciliteiten noodzakelijk.
We zijn dan ook blij met het nieuwe gebouw van het Carmel College Salland. Ook voor De Korenbloem is nieuwe huisvesting nodig. Daarbij moet echter wel de demografische ontwikkeling betrokken worden.
Het aantal leerlingen in het basisonderwijs binnen onze gemeente gaat de komende periode dramatisch dalen. Dat betekent dat we op veel plaatsen te maken gaan krijgen met leegstand van lokalen. De PvdA pleit er voor om meerdere scholen in elkaars nabijheid te situeren, zodat het gemakkelijker wordt om lokalen door anderen te laten gebruiken.
We leven in een tijd van netwerken en samenwerken. De gebouwen kunnen voor de wijk een veel bredere rol vervullen. De stelling dat De Korenbloem zo groot is, dat men wel een eigen school kan vullen, is wat ons betreft te simpel, en houdt onvoldoende rekening met het totaal. Graag vernemen wij de opvattingen van de andere fracties op dit punt.
De PvdA betreurt nog steeds de bezuiniging op het muziekonderwijs, dat heeft geleid tot het geheel wegvallen van deze voorziening binnen onze gemeente. Gelukkig is er nu een initiatief van het Muziek Netwerk Salland, dat erop is gericht opnieuw muziekonderwijs mogelijk te maken binnen de scholen. Wij vinden dit een uitstekend initiatief.
Eén van de insprekers tijdens de raadspleinsessie, mw Hofman, gaf heel treffend aan hoe belangrijk muziek kan zijn voor de ontwikkeling van kinderen op school: de een is goed in sport, de ander in rekenen, en weer een ander in muziek. Het is voor iedereen kind belangrijk ergens goed in te zijn. Het college stelt voor het verzoek te honoreren, en € 10.000,- beschikbaar te stellen. De vraag van het Muziek Netwerk Salland had echter niet alleen betrekking op de scholen, maar ook op het realiseren van een verbinding met de muziekverenigingen. De PvdA is van mening dat er alle aanleiding is om die groter vraag te honoreren. Wij waren van plan hiertoe een amendement voor te bereiden, maar een dergelijk initiatief is al genomen door BB, vandaar dat we dat amendement mede zullen indienen.
Voorzieningen
De PvdA heeft zich altijd hard gemaakt voor de aanwezigheid van voorzieningen in alle kernen. Die voorzieningen hebben een grote invloed op de leefbaarheid. In vrijwel alle kernen zijn inmiddels MFA’s beschikbaar.
Onder voorzieningen vallen ook de sportaccommodaties. Hoewel de PvdA zich daartegen altijd heeft verzet, is op dit terrein de afgelopen jaren een stevige bezuinigingstaakstelling gelegd. Eén van de maatregelen die is genomen om deze taakstelling te realiseren is het instellen van het sportbedrijf. De businesscase van het sportbedrijf is gewijzigd mbt sporthal Hoogerheyne, omdat een aantal sportverenigingen in Heino aangaf deze taakstelling veel beter te kunnen realiseren door het zelf op te pakken.
Tijdens de inspraakbijeenkomst mbt de begroting was de voorzitter van de samenwerkende sportverenigingen in Heino één van de insprekers. De strekking van zijn betoog was dat de bezuiniging absoluut niet kan, en dat het laten vallen van deze taakstelling, ter grootte van € 75.000,- een goede eerste stap zou zijn. Dat lijkt ons geen verstandige keuze. Dit zou immers betekenen dat de bezuiniging door andere sporters zou moeten worden opgebracht. Wij zijn daar geen voorstander van. Wat ons betreft wordt de sporthal ondergebracht bij het Sportbedrijf, dat daarmee een grotere omvang krijgt, en wel in staat is de taakstelling te realiseren.
Duurzaamheid
De PvdA is teleurgesteld over de ambitie die wordt geuit mbt duurzaamheid. Duurzaam in 2050 is al geen ambitie, maar de dingen die we gaan realiseren: het reduceren van de hoeveelheid restafval per huishouden, en het loskoppelen van de riolering, omdat er steeds vaker stevige buien vallen, zijn onderwerpen die we toch moeten realiseren, en om er dan een label aan te hangen van duurzaamheid, vinden wij eigenlijk beschamend. Om over de doelstelling “een openbare ruimte die schoon en opgeruimd is” maar te zwijgen.
We missen de bestuurlijke drive en het enthousiasme om van dit beleidsveld echt iets te maken, en het een rode draad te laten zijn die we als gemeente maken bij onze beleidskeuzes. Zowel voor de portemonnee van de inwoners van onze gemeente als voor de leefkwaliteit van toekomstige generaties is het noodzakelijk om zo snel mogelijk maatregelen te treffen die de uitstoot van CO2 reduceren. De PvdA vindt dat duurzaamheid verankerd dient te zijn in het hele gemeentelijk beleid en dat we niet slechts kunnen afwachten welke initiatieven er vanuit de bedrijven of inwoners ontstaan. Wij verwachten van het college op dit punt een veel actiever houding, en zullen de in verband daarmee door D66 opgestelde motie “versnellingsagenda duurzaamheid” mede indienen.
Nieuw Beleid
Tijdens de raadspleinsessie hebben wij vragen gesteld over de, in onze ogen behoorlijk forse investering n uitbreiding van de formatie. De reactie van het college heeft ons op dat punt voor een groot deel gerust gesteld. Wel hebben wij twijfel over de uitbreiding van de beleidscapaciteit economie, recreatie en toerisme. Wat ons betreft is er geen behoefte aan beleidsdocumenten. Vooralsnog is er bij ons geen duidelijkheid over de meerwaarde die deze investering heeft. € 35.000,- wordt uitgetrokken voor een pilot levensloopbestendige openbare ruimte, en een periodiek woningmarktonderzoek, als uitvoering van de Woonvisie. De PvdA is het hiermee niet eens.
De Woonvisie is wat ons betreft een volstrekt nutteloos document als de conclusies daarvan en de gedane aanbevelingen niet worden meegenomen in onze dagelijkse praktijk. We zien steeds dat het college zich bij programmering van plannen niets gelegen laat liggen aan deze visie, en doorgaat met het oude beleid. Daarmee is voor de PvdA investeren in beleidsdocumenten, of uitwerkingen daarvan, een volstrekt zinloze activiteit. Graag horen we de opvattingen van de andere fracties op dit punt.
Overheidsparticipatie / Bestuurlijke vernieuwing
Het afgelopen jaar is een start gemaakt met het pilotproject “De raad op Pad” waarmee we bestuurlijke vernieuwing proberen te vorm te geven, en de invloed van de inwoners op de keuzes van de raad willen vergroten. Wij zijn zeer positief over de ervaringen die we tot nu toe hebben opgedaan, en zijn blij met de keus van de raad om geld te reserveren voor eventuele bijdragen aan activiteiten binnen de gemeente. (de suggestie dat het college op dit punt voorstelt om geld beschikbaar te stellen aan vrij besteedbaar budget voor de gemeenteraad is principieel onjuist, en echt “omgekeerde wereld”)
Conclusie
Gaat het dan allemaal slecht? Nee, zeker niet. We hebben ons in deze beschouwing vooral gericht op die punten die wat ons betreft aandacht behoeven, en niet op al die zaken die goed gaan. Er is ook dit jaar weer sprake van een begroting met een structureel sluitend perspectief. Dat is een mooi resultaat.
De PvdA kan zich op veel punten vinden in de begroting. We zullen ook in het komende jaar de voortgang van het beleid kritisch, maar constructief blijven volgen. Wat de fractie van de Partij van de Arbeid betreft allemaal in het belang van een krachtige gemeente Raalte, met een samenleving waarin grote en kleine kernen leefbaar worden gehouden, waarin inwoners en partijen de ruimte krijgen om mee te denken en te doen en waarin de zorg voor elkaar blijft bestaan.
Rest ons het college, de organisatie en de griffie te bedanken voor de ondersteuning, en het aanbieden van een sluitende begroting
Meer foto's