(Dit is de tiende en laatste column in de serie Oklahoma)
Het gaat om bedrijven met duizenden melkkoeien, vleeskoeien of schapen. Om precies te zijn 15.000 schapen bij een bedrijf in Texas waar wij zijn geweest. De Amerikanen gebruiken zelf de term factorfarming. Wat zo veel betekent dat de bedrijven op een industriële wijze worden gerund en de aandacht vooral gericht is op het korte termijn winst maken (hit and run).
Om de landbouw in het zuiden van Amerika goed te begrijpen moet u het volgende weten. Er is veel heel veel landbouwgrond beschikbaar, het is er droog en warm in de zomer (irrigatiesystemen nodig), er zijn miljoenen illegale Mexicanen beschikbaar om goedkoop arbeid te leveren, de infrastructuur is goed, brandstof is goedkoop (en dus ook goedkope kunstmest), dieren kunnen het jaar rond buiten blijven, regels ten aanzien van mest en mineralen en dierenwelzijn zijn er bijna niet, er zijn partijen met geld die nieuw de sector betreden (bijv. Nederlandse boeren), er is een harde ondernemersmentaliteit en er zijn heel grote vragende partijen.
Bovengenoemde eigenschappen bij elkaar leiden tot het weg concurreren van traditionele boeren, zeg maar gezinsbedrijven met hooguit één of enkele medewerker(s) in plaats van 10 a 20 zoals je nu vaak ziet op de megabedrijven. De enorme concentraties van dieren leidt tot grote milieuproblemen als gevolg van de mest. Aangezien, alles ver van elkaar is, er onbeperkt ruimte lijkt te zijn, het voor veel mensen letterlijk een ver van mijn bed show is en er grote belangen mee zijn gemoeid om gewoon door te gaan gaat men voorlopig ook zo door.
Stel nu dat je 10.000 (nu nog illegale) Mexicanen een goede landbouwkundige opleiding geeft en dat aan iedere afgestudeerde Mexicaan 20 ha grond ter beschikking zou worden gesteld om een landbouwbedrijf te beginnen onder de voorwaarde dat hij het ook houdt bij 20 ha en dat er duurzaam geproduceerd gaat worden. Volgens deskundigen, onder andere Jan Douwe van de Ploeg van de Universiteit in Wageningen, kan dan de productie per ha in dollars een stuk hoger zijn bij een veel schoner milieu. Ik denk dat ik nu in de VS wordt aangezien als communist, maar toch.
Goos Lier. G.lier@saxion.nl, in het dagelijks leven docent en onderzoeker bij Saxion.
Meer foto's