‘De vergeten moord’ ligt vanaf 6 februari bij Bruna in Raalte in de winkel. Dan kun je de meeslepende zoektocht lezen die Leenhouts de afgelopen vier jaar gedaan heeft naar de moord die plaats vond in september 1942, in de oorlog, aan de Assendorperweg in Mariënheem. Leenhouts: “Ik was bezig met de historie van het Assendorperkerkhof en sprak daar allerlei mensen over. Toen ik voor de tweede keer “weet je wel van die moord dan?” te horen kreeg, liet het me niet meer los.” Het bleek een interessant verhaal met losse eindjes, onverwachte ontwikkelingen en een eind dat vanwege MH17 nog open is…
We gaan terug naar de herfst van 1942. Willem Sesink was van Steenderen naar Raalte verhuisd om voor de Centrale Crisis Controle Dienst (nu de AID) het ‘veeboekje’ van boer Anton Klunder te controleren. Die werd er van verdacht niet alle vee te hebben geregistreerd en ook zou hij meer rogge geoogst hebben dan opgegeven. De CCCD had vanwege de crisis voor de oorlog, als doel tot een betere verdeling van eten te komen, de Duitsers hadden die dienst intact gelaten.
Bij de controle ontstond een handgemeen in de deel van de boerderij van Klunder. Sesink stierf na een klap met een ‘riezebessem’ (een zelfgemaakte bezem van wilgentakken) en Klunder belandde in het gevang. In de koepelgevangenis van Arnhem.
Veel meer dan dat was er van de moord niet bekend. “Ik heb een stukje in de krant gevonden,” zegt Leenhouts, “en één korte verwijzing in historische stukken over Raalte. Dat was het.” Met recherche-DNA in zijn bloed en een voorliefde voor het verleden toog Leenhouts op onderzoek. “Ik heb wel zestig of zeventig mensen gesproken. Het leverde allemaal puzzelstukjes op. Zo waren er acht regelige versjes ontstaan die ze toen gebruikten om ‘het voorval’ verder te vertellen. Nabestaanden ergerden zich er aan of waren nieuwsgierig naar het hele verhaal. Eentje heeft me zo’n vers zelfs helemaal voorgezongen door de telefoon.”
Uren en dagen bracht Leenhouts door in archieven. Allerlei instanties bezocht hij. Om uiteindelijk aan de weet te komen dat de koepelgevangenis zijn deuren openzette tijdens zware aanvallen op weg naar bevrijding. Bevrijding van het land, maar dus ook van gevangenen. Vanaf dan loopt ieder spoor naar Klunder dood. Hij zou naar Ommen vertrokken zijn, naar Mariënheem terug, Rusland wordt ook genoemd. Uiteindelijk vindt Leenhouts Klunderts naam op een lijst van niet geïdentificeerde oorlogsslachtoffers op de begraafplaats Moscwa in Arnhem.
“Maar of hij daar inderdaad in een soort van massagraf ligt? We hebben DNA van de zoon van een broer van Klunder afgenomen, toen die vorig jaar even over was uit Canada. De Landelijke Bergings- en Identificeringsdienst van de Koninklijke Landmacht heeft de plicht zoveel mogelijk oorlogsslachtoffers te identificeren. Maar toen stortte MH17 neer. Dus staan we in de wachtrij…”
‘De vergeten moord’ bevat nog veel en veel meer informatie. Over zelfgemaakte gevangeniskleding, een interview met de zoon van een medegevangene, tal van bewijs-documenten, de verschillende versjes, en interviews met kinderen van de zus van het slachtoffer. Sesink was namelijk met zijn zus naar Raalte gekomen en die zus is in Raalte getrouwd met Gerrit Meijer. Harry Meijer – vooraanstaand Rohdaman – is daar weer een zoon van. Hij heeft alle medewerking verleend aan het boek.
Maar meer verklappen we niet. Vanaf 6 februari kun je het zelf allemaal lezen in ‘De vergeten moord’, te koop voor 17,95 euro bij Bruna Raalte.
Meer foto's