Het lijkt wel of de hele wereld een beetje afhankelijk is van economische groei. Zodra cijfertjes wat tegenvallen is er paniek, recessies hangen als zwaarden van Damocles boven ons hoofd, en wanneer Amerika weer eens teveel heeft geconsumeerd op krediet, dat wel) is de financiële wereld weer positief.
De (Amerikaanse) consument is de aanjager van de wereldeconomie.
Ik heb daar de laatste jaren wel wat vraagtekens bij. Een paar jaar geleden was ik lid van de ledenraad van de lokale Rabobank, en bij een van de vergaderingen kwam ik in discussie met een econoom van de Rabobank Nederland. Ik vroeg hem waarom groei zo belangrijk is. Er kwam het bekende, maar zeer vage antwoord dat dat nu eenmaal moet om mensen aan het werk te houden, en om de inflatie te compenseren, en meer van dat vage gepraat. We zijn er niet uitgekomen.
Tot mijn verbazing lees ik recent een artikel van een econoom van diezelfde Rabobank, die het bruto nationaal product als maatstaf/graadmeter voor economische groei van landen ter discussie stelt. Een mooi begin dacht ik bij mezelf.
Natuurlijk is het belangrijk dat we met elkaar, en dan bedoel ik wereldwijd, fatsoenlijk te eten hebben, allemaal een dak boven ons hoofd, en ook nog een uitdaging om wat van het leven te maken (werk of studie bijvoorbeeld). Maar we zijn het er zo langzamerhand ook wel over eens dat wanneer de wereldbevolking zo snel blijft toenemen, we binnenkort diezelfde aarde aan het uitputten zijn, en daarmee ons bestaan op het spel zetten.
Ik snap in dat kader niet de trend van groei, groei en nog eens groei; alsof dat de enige waarborg is voor overleven. Kijk eens naar een land als Japan, dat zit al zo’n 20 jaar in een recessie, heeft per saldo een economische groei van 0 % gehad, maar is nog steeds welvarend, en dat bij een krimpende bevolking. Natuurlijk kun je zeggen dat ze in het verleden erg veel verdiend hebben met hun nagemaakte camera’s en dergelijke, maar – hoewel ze wel graag anders willen – ze hebben nu al jaren geen groei. Toch zie je ze nog bij busladingen tegelijk, goed doorvoed, de toeristencentra in Europa afrennen. Of zijn dat al de Chinezen?
Het lijkt me niet zo gek om ons eens af te vragen of we niet met een beetje minder kunnen. Iets minder geld oppotten, iets minder van de schaarse reserves van moeder aarde verkwisten, (nog) meer richten op hergebruik.
Het lijkt me hoog tijd te worden dat er serieus een debat op gang komt over het nut en noodzaak van economische groei. Er zijn vast wat deskundigen te vinden die daar een mooie discussie over kunnen voeren. Ik zal met aandacht luisteren.
Dick Mars
‘Pas op, Opiniemakers’ is een wekelijkse opinierubriek, gemaakt door een (nog steeds groeiende) groep mensen uit de samenleving. Onderwerpen zoeken de opiniemakers zelf, maar wie een onderwerp belicht wil hebben moet dat vooral laten weten. En wie zelf mee wil doen aan ‘de opiniemakers’ is bij deze van harte uitgenodigd. Je mag teksten aanleveren. Maar je mag natuurlijk ook gewoon onder de opiniestukken reageren. Graag onder je eigen naam. De opiniemakers schrijven ook onder hun eigen naam.
Meer foto's