Opinie – Twee berichten, afgelopen vrijdag in het nieuws: banken gaan de klant centraal stellen en het rijk stoot dertig procent van haar gebouwen af. Mooier kun je niet aangeven hoe het fout gaat als je met andermans geld mag werken.
Dat het rijk dertig procent van haar gebouwen afstoot en het werk kan er gewoon om doorgaan, dat kan niet anders betekenen dan dat ze die dertig procent er gewoon voor de show bij had. Een beetje poenerig lopen doen van ‘goh, moet je eens kijken hoe mooie gebouwen wij hebben’. Over een eeuw staat in de geschiedenisboekjes dat ‘het volk dat op een gegeven moment niet meer pikte. Dat uitte zich eerst in straatrellen in kansarme buurten, daarna werden overal in de westerse wereld grote pleinen bezet en pas 75 jaar na WOII gaven de witte boorden de macht terug aan de burger.’ Zoiets.
Dat de banken de burger centraal gaan stellen is van hetzelfde laken een pak. Dat ze het bedacht hebben! De bank ís van de burger. In je eentje kun je geen huis kopen, als je met elkaar geld in de pot doet – en je koopt niet allemaal tegelijk een huis – dan kun je wél een huis kopen. Coöperatief opereren: noaberschap. Banken zijn daar op een verschrikkelijke manier mee aan de haal gegaan. Als een penningmeester die de clubkas leegrooft. Als er twee fietsen bij het station gestolen worden moeten er bewakingscamera’s komen. Maar de burger begappen ter waarde van twintig complete fietsenfabrieken, daar staat niet eens een straf op.
In basis is de maatschappij georganiseerd met systeempjes, omdat de individuele burger het allemaal niet meer alleen af kon. Hij wees volksvertegenwoordigers aan (politici), deed geld in de pot om een paar man aan te trekken voor overkoepelend werk (ambtenaren) en bedacht dat het ook wel handig was zaken als water, post, telefonie, elektriciteit, productie van eten, onderwijs, gezondheidszorg centraal te regelen.
En daar zitten we dan met de gebakken peren. Want dat geld werd wel bij elkaar gebracht, maar die volksvertegenwoordigers deden helemaal niet wat de burger wilde, ook niet wat de burger wilde die op hem gestemd had. En die ambtenaren, die bedachten alleen maar regeltjes om aan het werk te blijven, ze maakten zich zelf belangrijk met dertig procent te veel gebouwen op landsniveau en met onbenullig en lachwekkend grote provincie- en gemeentehuizen op kleinere schaal. De voorzieningen ’tot nut van het algemeen’ werden stuurloze mammoettankers.
Op dit moment zitten we in de fase dat we denken dat we met controles, enquêtes en accreditaties de boel nog kunnen redden. Maar bij de banken zijn ze dus al een stapje verder. Ze gaan de burger weer centraal stellen. Zou ze dat lukken?
Zullen we ze het voordeel van de twijfel geven?
Een mening over dit onderwerp? We nodigen je uit te reageren..