RTV Oost: ‘Reacties te vaak onzinnig of grof’
RTV Oost besloot recentelijk om op korte termijn de mogelijkheid tot anoniem reageren van hun website te verbannen. Waar er momenteel nog gereageerd kan worden door het invullen van een willekeurige naam en een willekeurig e-mailadres, wil RTV Oost in de toekomst werken met gekoppelde facebook- en twitteraccounts. “Het is jammer dat het zo moet, maar we zien te vaak reacties die niet thuis horen op onze site en we kunnen er niet 24 uur per dag naar kijken”, luidt de verklaring van directeur/hoofdredacteur Marcel Oude Wesselink.
‘Ook functionele kritiek in anonieme reacties’
“Als je anonieme reacties niet toestaat, duiken deze vanzelf ergens anders op”, stelt ICT en Social Media-deskundige Mark Timmermans uit Lettele. Hij ziet wel degelijk heil in de mogelijkheid tot anoniem reageren. “Onder de anonieme reacties is vaak ook functionele kritiek te vinden, met het wegnemen van de anonimiteit loop je deze kritiek mis.”
Mark erkent het probleem dat zich inmiddels voordoet bij anonieme reacties, maar ziet het afschaffen van deze mogelijkheid niet als de ultieme oplossing. “Allereerst kun je met een filter voor grof taalgebruik en een duidelijke policy waarin vermeld staat dat ongewenste reacties verwijderd kunnen worden, al heel wat gescheld voorkomen. Daarnaast denk ik dat de reacties die functionele kritiek kunnen bevatten door het wegnemen van de anonimiteit niet meer onder het bericht, maar via andere kanalen worden verspreid.” Dit heeft volgens Mark als gevolg dat bijvoorbeeld bedrijven, instellingen of politici de kritiek te laat opmerken. Ook stelt hij dat de grip op de reacties afneemt. “Wanneer via een ander forum kritiek de wereld in wordt geholpen, is het voor de bekritiseerde ten eerste erg lastig dit op te merken en is het vervolgens moeilijk om je te verdedigen.”
Reaguurders aan het woord
Duidelijk is, dat het goed omgaan met de mogelijkheid om anoniem te reageren niet voor iedereen is weggelegd. Er zit dan ook veel verschil tussen de ‘reaguurders’. Op onze site zijn er een aantal vaste reaguurders en wij hebben ook deze groep gevraagd hun bevindingen op het gebied van anoniem reageren met ons te delen.
‘Marjan’, misschien wel de bekendste reaguurder op onze site, stelt dat het een groepje is dat misbruik maakt van de anonimiteit. “Het zijn de uitzonderingen die er een potje van maken. Zij zijn degenen die moeten worden aangepakt.” De anonimiteit wegnemen bij alle reaguurders, is volgens Marjan niet de oplossing. “Hoe vervelend het soms ook is wanneer er niet inhoudelijk gereageerd wordt maar op de persoon gespeeld wordt, toch zou ik het anoniem reageren niet aan banden willen leggen. Mensen durven zich vaak eerder te uiten als ze dat anoniem kunnen doen dan wanneer dat onder hun volledige naam moet.”
Ook ‘Eddy’ reageert regelmatig. Eddy vertelt dat dit een oude bijnaam is en dat hij/zij onder deze naam reageert aangezien hij of zij niet wenst aangesproken te worden door Jan en allemaal over een gegeven mening. “Dit met name op plaatsen waar dit niet gewenst is, zoals tijdens het werk of vrijwilligers werk. Ook ter bescherming van mijn kinderen die al wat ouder zijn. Zij hoeven geen verantwoording af te leggen voor mijn mening. Mijn zoon is eens door een leraar tijdens de les aangesproken op iets wat ik had geschreven. Sindsdien gebruik ik Eddy.”
Omgaan met anonieme kritiek
Met name opiniestukken krijgen regelmatig te maken met een vloedgolf aan reacties. Onder columns of ingezonden brieven barst vaak de discussie los en ook standpunten van politieke partijen worden zo nu en dan bekritiseerd. En dit gaat niet altijd in alle redelijkheid. Maar hoe gaan de uitdragers van de standpunten die zijn beschreven in de artikelen om met deze vorm van reageren? Hiervoor benaderden wij de fractievoorzitters van de gemeente Raalte.
Jan Oostewechel (Vitaal Salland) vindt dat iedereen anoniem mag reageren zolang het maar doelmatig en fatsoenlijk is. Oostewechel vindt het persoonlijk prettig om te weten met wie hij te maken heeft, maar weet naar eigen zegge het kaf wel van de koren te scheiden.
“Als het gaat om de media is voor mij vrijheid van meningsuiting het allerbelangrijkste, ook als het anoniem is”, stelt Elly van Steen (CDA). Van Steen ziet het verbieden van anonieme reacties dus niet zitten, maar geeft wel aan dat er goed gekeken moet worden naar de aard van de reactie: “het moet binnen de gangbare fatsoensnormen blijven.” Ook Jan Schokker (Gemeentebelangen) ziet het anoniem reageren niet als een probleem, zolang er toezicht wordt gehouden.
Ben Misha (1 voor Allen) ziet het reageren onder naam en toenaam wél zitten. “Soms zijn anonieme reacties erg irritant aangezien deze mensen ons wel kennen, maar wij hen niet. Wanneer je het doorgeven van voor- en achternaam verplicht stelt, zal er veel minder op agressieve wijze gereageerd worden.” Ook Harry van Kampen (SP) is voorstander van open reageren.