Media vulden (en vullen) hun papier en zendtijd vaak met zaken die ze zelf belangrijk vinden. Dat kan samenvallen met wat de burger belangrijk vindt, maar in de praktijk blijkt vaak anders. Journalisten en politici hebben zo een beetje hun eigen agenda en de maatschappij staat aan de zijlijn. Landelijk werden Pownews en PVV spreekbuis. Hoe moet dat regionaal?
Gerard Driehuis, directeur van de Twentsche Courant Tubantia, liet in 2007 aan Trouw-journalist Nico de Fijter nog weten dat het de krant niet meer lukte tot in de haarvaten van de regio door te dringen. Daarvoor hadden ze simpelweg te weinig mensen en te weinig papier, met als gevolg het verlies van abonnees.
De rol van de burger is in die jaren ook veranderd. Mede door de toenemende invloed van internet. Informatie wordt steeds toegankelijker en het is gemakkelijker zelf informatie te verspreiden. De passieve houding van alleen de krant lezen, heeft plaatsgemaakt voor een actieve, waarbij de internettende burger zelf informatie verspreidt. Zie de populariteit van YouTube, Flickr, weblogs, internetfora of discussiesites.
‘De macht’ is daarmee veel meer aan de maatschappij, de burger zegt wat zijn standpunt is. Besturen, plannenmakers, beslissingnemers en de politiek kunnen daar dan (als vooruitgeschoven vertegenwoordigers van de maatschappij) rekening mee gaan houden. En als de burgerij ziet dat het zin heeft je mondje te roeren, zal ze dat met verantwoording doen. Maar meer nog: een burger die ziet dat er naar hem geluisterd wordt, zal ook verantwoording némen in de maatschappij waarin hij leeft.
Juist op regionaal gebied is het goed mogelijk de lezer de macht terug te geven. Op de site van Salland Centraal en iets mindere mate Vechtdal en Deventer Centraal, blijkt een grote behoefte aan zelfexpressie via de digitale weg. En dat de lezer weldegelijk wat te zeggen heeft, wordt duidelijk uit een aantal successen die geboekt zijn. Zo modderde de politiek in de gemeente Raalte maar wat voort over kunstgrasvelden. Totdat politici zagen dat er stemmen in het gedrang kwamen bij een volgende verkiezing. Want er bleken heel veel mensen boos over de slechte velden. Een half jaar later was besloten tot kunstgras. Dankzij de publieke opinie.
Dat er in 2010 geen fanfares in de carnavalsoptocht mee mochten lopen, vond het publiek niet echt een goed idee. Nou, de Stöppelkaters wisten niet hoe snel ze dat besluit terug moesten draaien.
Heel recent nog trokken burgemeester en wethouders van de gemeente Raalte een plan terug waarin de Rotary subsidiegeld zou gaan verdelen onder arme kindertjes die de sportcontributie niet betalen. Teruggetrokken wegens ‘maatschappelijke onrust’. We wachten nog op een volgende stap: hoe het geld wél bij de minima terecht komt. Want het doel is geweldig. De manier waarop viel wat tegen.
Deze voorbeelden zijn niet bedoeld als zelfverheerlijking van de Centraal-sites, maar getuigen van het feit dat de burger macht heeft, indien ze er op een verantwoordelijke en correcte wijze mee omspringt.
Uiteindelijk moet de grootste pluim naar besturen, plannenmakers, beslissingnemers en de politiek die durfden luisteren naar de publieke opinie. Want we geven het ze te doen. Een plan van aanpak van tafel, een strijdplan omgooien, een mediacampagne in rook zien opgaan… omdat het publiek met reden zegt dat ze het er niet mee eens is. En daarom een grote pluim aan ’t Hoftheater en al die anderen in de voorbeelden hiervoor.