De exacte oorzaak van de kerkbrand in Wijhe op 1 januari komt waarschijnlijk nooit boven tafel. Dat is de conclusie van het politie-onderzoek naar de brand op Nieuwjaarsdag. Wel kan brandstichting uitgesloten worden. Na de brand deden de speculaties al snel de ronde: eerst zou de oorzaak vuurwerk zijn, later werd dat kortsluiting in het uurwerk van de klok en tot slot beweerden getuigen dat ze brandende wenslampionnen hadden gezien.
Op 1 januari rond 08.00 uur kwam er een melding binnen dat de kerktoren van de kerk aan de Stationsweg in Wijhe in brand stond. De brandweer was snel ter plaatse, maar kon niet voorkomen dat de torenspits uitbrandde en gedeeltelijk instortte. Er werd voorkomen dat de brand oversloeg naar de kerk, maar dit leverde wel de nodige waterschade op. In verband met gevaar voor vallend materiaal zette de politie de omgeving van de kerktoren ruim af. Door de technische recherche werd een onderzoek ingesteld, gericht op het vaststellen dan wel uitsluiten van brandstichting. Daaruit bleek dat de deuren en ramen van de kerk dicht en afgesloten waren. Ook werden geen sporen aangetroffen van braak. Daarnaast kwamen aanwijzingen binnen dat er problemen waren geweest met de elektriciteit van de uurwerken.
In de weken voor de brand hadden diverse getuigen gezien dat de verlichting van het uurwerk niet goed functioneerde. Dit alles leidde ertoe dat brandstichting kon worden uitgesloten en het vermoeden ontstond dat er sprake was van kortsluiting. Helaas werd dit als gegeven naar buiten gebracht, terwijl het op dat moment nog een aanname betrof. Dit creëerde onrust en ongenoegen bij de inwoners van Wijhe, omdat diverse getuigen brandende wenslampionnen in de buurt van de kerktoren hadden zien zweven. Hoe kon dan nu al gezegd worden dat er sprake was van kortsluiting?
De politie heeft bij brand met onbekende oorzaak de taak om onderzoek te doen naar brandstichting. Op het moment dat dit uitgesloten kan worden, houdt het onderzoek van de politie op. Er zit dan immers geen strafrechtelijk aspect meer aan de brand. De verzekering doet in deze gevallen nader onderzoek naar de oorzaak van de brand. Ook in het geval van de torenbrand gebeurde dat.
Sporenonderzoek naar de oorzaak van een brand is vaak een moeilijke klus. De brand verwoest in bijna alle gevallen de meeste sporen en vaak is de onderzoekende partij aangewezen op verklaringen van getuigen. Dat maakt het lastig om de oorzaak van een brand te bepalen, zeker bij aanzienlijke branden zoals deze. Zou een wenslampion bijvoorbeeld de oorzaak zijn geweest, dan is dat niet eenvoudig op basis van bewijs te staven. Sporen van de wenslampion zouden dan immers geheel verloren zijn gegaan in de brand. Hetzelfde geldt voor bedrading, stoppenkasten enzovoort.
Vanwege de onrust in Wijhe heeft de politie nog het nodige extra werk gedaan om de oorzaak van de brand te achterhalen. Zo is er gesproken met diverse getuigen die de brandende wenslampionnen kort voor de brand in de buurt van de toren zouden hebben gezien. Daarnaast zijn deskundigen geraadpleegd over de mogelijkheid dat wenslampionnen de brand veroorzaakt hebben. Daaruit kwam naar voren dat het niet onmogelijk is dat een wenslampion de brand veroorzaakt heeft. Ook werd gesproken met het bedrijf dat bezig was met de restauratie van de kerktoren, met de brandweer en met de verzekeringsmaatschappij. Dit alles leverde echter geen harde bewijzen op; zowel de mogelijkheid van kortsluiting als de brandende wenslampionnen kunnen niet worden uitgesloten, maar worden door het onderzoek ook geenszins bevestigd.