Nu in de Sallandse gemeenten de raadsleden weer een tijdje op hun stoel zitten, pakt Salland Centraal de rubriek ‘Vraag van de Week’ weer op. We zoeken steeds actuele thema’s en vragen politici wat ze er van vinden. De vragen, maar vooral de antwoorden, komen in een dossier te staan. Op den duur ontstaat er dus een mooi overzicht van standpunten. Er ontstaat ook een mooi overzicht van welke partij wel of niet zijn mening met het publiek deelt. Ze worden in elk geval allemaal iedere week aangeschreven.
We vroegen ons deze week af of het aftreden van de commissaris van de Koningin niet een mooi moment is de provincie op te heffen. Is een gemeente Salland geen goed idee?
Arie van de Wilt, de nieuwe fractievoorzitter van de PvdA is kritisch op de functie van de provincies. “Maar dat staat los van het vertrek van de CdK Jansen. Volgens ons is er veel te veel overlap en versnippering van taken en bevoegdheden, die niet alleen trage processen veroorzaken, maar ook onnodig veel geld kosten. Daarom pleiten wij voor een andere taakverdeling tussen de verschillende bestuurslagen, waarbij de rol van de provincie veel kleiner wordt. Zo zou de provincie zich moeten bezighouden met de coördinatie en afstemming van ontwikkelingen die een regionale impact hebben, zoals natuur- en landschapsbeheer, de planning van nieuwe grote bedrijventerreinen enzovoort. Ook vinden we dat de provincies en waterschappen moeten worden samengevoegd, zodat er één organisatie verantwoordelijk is voor het water.
De gemeenten moeten sterker worden, en meer taken zelfstandig uitvoeren waarbij er voor de provincie geen rol meer is. Dit geldt voor taken op het gebied van de ruimtelijke ordening, maar bijv. ook voor de jeugdzorg.”
Om van Overijssel drie gemeente te maken, De Kop, Salland en Twente, in plaats van de provincieén de gemeenten, dat gaat de PvdA te ver. “De bedoeling van de herindeling van 2001 was dat er gemeenten zouden ontstaan die sterk genoeg zijn om kwalitatief goed te presteren, waarbij bovendien een acceptabele schaal zou blijven bestaan. Een samenvoeging tot drie heel grote gemeenten zou leiden tot een schaalniveau waarbij er een veel te grote afstand tussen de bewoners van de gemeente en het bestuur ontstaat.”
GB Raalte ziet niets in een herindeling, laat de nieuwe fractievoorzitter Wim de Hair ons weten, “maar wel in een vergaande intergemeentelijke samenwerking in Salland. Een actieve rol van de gemeente Raalte in de aanpak van zowel binnen de gemeente Raalte als regionale vraagstukken is noodzakelijk. Raalte is geen eiland, buurgemeenten, groot en klein, én de provincie zijn belangrijke partners in de komende jaren voor het zoeken naar oplossingen voor de gevolgen van de economische recessie.”
Johan Wiltvank, fractievoorzitter van de PvdA Dalfsen is ook tegen een gemeente Salland: “Dat zou wat al te opportunistisch zijn. Een dergelijke verandering – als je die al wilt – is niet iets wat je zomaar doet. De ervaringen in Twente spreken voor mij boekdelen. Een ogenschijnlijk voor de hand liggende samenvoeging die maar niet van de grond wil komen. Vergis je niet.
De voordelen van een dergelijke verandering in ons bestuurlijk landschap lijken aantrekkelijk en voordelen worden gauw opgesomd door belanghebbenden (zij zien immers kansen en geen bedreigingen). Maar de nadelen zijn er wel degelijk. Voorspelbaar zelfs. En die nadelen komen – nadat de voordelen geïncasseerd zijn – al vrij snel in beeld. En gaan dan enorm dwars zitten. Een verandering in bestuurlijk Nederland is mogelijk gewenst; maar dan moet je eerst eens scherp formuleren welk probleem je eigenlijk opgelost wilt zien en hoe je dat vervolgens denkt te doen.
Nu worden problemen benoemd en wordt de samenvoeging als oplossing aangedragen zonder dat duidelijk wordt hoe die oplossing de problemen wegneemt. Alsof daarmee ambtelijke bureaucratie verdwijnt (integendeel, de organisatie wordt alleen maar groter en daarmee meer bureaucratisch); of procedures worden korter (waarom denkt men dat; ligt wettelijk vast). Meer kennis en van hoger niveau in de organisatie? Dan wordt die organisatie dus ook fors duurder vanwege al die specialismen. Slagvaardiger? Hoezo in zo’n grote club. Zonder dat onderbouwd wordt hoe dat dan gaat werken komen we nergens. De problematiek die we ervaren zit veel meer in slecht uitvoerbare wetgeving en politieke bemoeizucht (b.v. die van Provincie naar gemeenten). Die twee problemen zijn niet zomaar opgelost. Hier geldt meer dan waar ook; bezint eer ge begint.”