Overal in het Sallandse land (in de regio Luttenberg, Mariënheem, Haarle, Nieuw Heeten en Heeten) zijn paaltjes geslagen voor de route. De leiding komt kort langs de buis te liggen die in de jaren zestig en zeventig de grond in is gegaan. Van 1964 tot 1976 duurde dat werk destijds. Er was stevig protest vooraf, dit keer lijkt de voorbereiding van de aanleg geheel geruisloos voorbij te gaan.
In de jaren zestig was er veel protest tegen de aanleg, weet Haarlenaar Weijkamp zich nog te herinneren. “Maar na een voorlichtingsavond van de Gasunie waren de rollen ineens omgedraaid. Boeren net buiten het tracé waren jaloers op diegenen die de leiding door hun land kregen, zo goed waren de onkostenregelingen van de Gasunie. Ik weet nog dat er eentje riep dat ze wat hem betreft die leiding wel zigzag door zijn land mochten aanleggen.”
Als we een mest uitrijdende boer onder Haarle vragen of hij niet opziet tegen de aanleg van de nieuwe leiding blijkt die tevredenheid nog altijd: “Ze betalen er goed voor. Ook voor die vorige buis. Als ik kan aantonen dat gras of maïs precies boven de buis minder hard groeit, komt er een expert om de schade te berekenen en die krijgen we tot op de dag van vandaag altijd nog weer uitbetaald.” Die goede regelingen zorgden er destijds voor dat de boeren akkoord gingen met de aanleg. Die kennis heeft de boerenstand nu vooraf en daarom blijven de bezwaren uit.
Maar ingrijpend gaat het werk wel weer worden. Neem de oversteek van de provinciale weg en het spoor tussen Haarle en Mariënheem. Het plan is om een dikke honderd meter uit de kant de buis helemaal onder de weg en het spoor door te trekken, zonder dat het verkeer daar last van heeft. Een soort van werkplaats die voor dat werk moet worden ingericht, vergt grote oppervlaktes landbouwgrond. “Last zullen we er van ondervinden, dat staat wel vast. Maar het moet gebeuren en de Gasunie is niet kinderachtig met vergoeden”, is het standpunt van de boeren. Al komende zomer zullen ze er rekening mee moeten houden want zoals gezegd, de voorbereidingen zijn in volle gang.
Het was begin jaren zestig van de vorige eeuw toen Luttenberg, Mariënheem, Haarle, Nieuw Heeten en een tipje van Heeten te maken kregen met de aanleg van een grote gastransportleiding van Vilsteren naar Angerlo. Het werk begon in 1964 en was geklaard in 1976. In Luttenberg weten ze nog veel te vertellen over die tijd. Stukje bij beetje zag men de gravers en de vullers door het Luttenbergse landschap trekken. Zowel in het Schanekamp als in de Buurtschap ligt een leiding. Je kúnt het nog zien. Zo is aan de weg van Luttenberg naar Lemelerveld kort buiten het dorp nog duidelijk te zien hoe er een rij bomen een stuk kleiner is. Inderdaad, die zijn later aangeplant. Je ziet ook de paaltjes met gele hoed. Dat zijn herkenningstekens voor vliegverkeer. Een helikopter komt nog maandelijks overvliegen om te zien of het allemaal nog goed is met de leiding.
De leiding werd gelast door buitenlanders. Gastarbeiders. Of die te gast waren omdat ze zo goedkoop waren, wilden werken in ploegen, veel uren maakten zonder te zeuren of dat ze specialist waren in puntlassen, we weten het niet. Feit is wel dat vooral buitenlanders ervoor zorgden dat de buizen van een meter of anderhalf in diameter piekfijn aan elkaar gelast werden. Met röntgenapparatuur werden de naden bekeken. Er mocht niet een gaatje in zitten. Het verhaal gaat dat een lasser één foutje mocht maken. Bij de tweede werd ie op staande voet ontslagen.
Meer foto's
