De komst van een proefveld voor genetisch gemanipuleerde maïs tussen Heino en Lemelerveld leidt tot flinke weerstand. Dat verwacht Jan Overesch, ecologisch landbouwer uit Raalte. Volgens hem maakt de biologische landbouw in het algemeen zich al ruim zestig jaar druk over zogenaamde ‘gentech’. Pas de laatste vijftien jaar wordt er ook echt aandacht aan besteed, terwijl ook steeds meer ‘normale’ landbouwers er zich tegen afkeren.
Overesch reageert daarmee op de plannen van het Amerikaanse chemiebedrijf Monsanto. Zij produceert een reeks van producten voor landbouw. Het bekende bestrijdingsmiddel Roundup is de laatste tijd steeds meer in het nieuws. Het product wordt in combinatie verkocht met speciaal daarvoor gekweekte gewassen, zoals sojaboon en maïs. Die gewassen zijn dan genetisch gemanipuleerd en juist tegen dit middel bestand.
Wat is dan het probleem? Het is toch juist hartstikke mooi dat die gemanipuleerde producten wel blijven leven, terwijl onkruid wel wordt bestreden. “Nou, het is natuurlijk wel pure gif wat je op die producten spuit”, weerlegt Overesch dat standpunt. Juist de giftigheid van de verschillende herbiciden of bestrijdingsmiddelen varieert sterk. Bovendien is het niet duidelijk hoe schadelijk dit precies is voor mens en dier.
Monsanto heeft enkele genetisch gemanipuleerde producten die resistent zijn tegen glyfosaat, in de markt beter bekend als het bestrijdingsmiddel Roundup. Zuiver glyfosaat is irriterend voor de ogen en in mindere mate voor de huid. Toch wordt het middel veel toegepast, want het is een krachtige bestrijder. En als het maar op het juiste – genetisch gemanipuleerde – gewas wordt gebracht, kan de oogst gewoon blijven bestaan.
“Maar Monsanto is een multinational en daar zit nou net het probleem”, vertelt Overesch. “De genetisch gemanipuleerde gewassen en Roundup zijn allebei afkomstig van Monsanto, dat zorgt voor een grote afhankelijkheid van boeren. Dat komt door koppelverkoop van zaden en herbiciden, en door patenten op zaden.” Om een gewas goed te oogsten moet alles dan bij hetzelfde bedrijf worden gekocht.
Overesch benadrukt als ecologisch landbouwer dat ‘gentech’ afbraak doet aan een eerlijke markt. Maar ook steeds meer ‘normale’ boeren zijn tegen. “De heelheid van planten wordt sterk aangetast wanneer men genen gaat inbouwen. Het is altijd maar de vraag waar dat precies terecht komt en wat de effecten zijn. De biologische landbouw maakt zich oprecht zorgen en probeert de komst van ‘gentech’ dan ook tegen te gaan.”