Boeren hebben de oplossing, daar ben ik van overtuigd. Het probleem is echter dat er daar nog maar een paar van zijn. Maar meer nog, boeren zijn het slachtoffer. Slachtoffer van het systeem. Het is boer Piet uit Zevenbergsenhoek in Brabant, voorzitter van de ZLTO, die op het moment dat ik dit schrijf op zaterdagmiddag met zijn trekker onderweg is naar Amsterdam. Liters diesel verstookt om tijdens de klimaatmars zondag een beetje aandacht te krijgen voor de kwestie. Mijn vraag was: stap ik vannacht ook op de trekker, verstook vijf uur waard aan brandstof om in Amsterdam te laten zien dat men op het platteland van Nederland een oplossing heeft voor een door hen gecreëerd probleem?
Ik ben zelf ook slachtoffer al had ik dat eerst helemaal nog niet door. In 1998 viel de eerste grote plensbui en verzopen we. Onze aardappelen verrotten op het land. We reden met onze machines door het water toen we de mais oogsten. Machtige plaatjes, Hart van Nederland besteedde er een item aan. In 2000 was het weer zo nat. Op kerstavond, jullie zaten bij de kerstboom, waren wij aan het mais hakselen. Niet door het water maar over de bevroren grond. Redden wat er te redden viel, ons inkomen was verdwenen als sneeuw voor de zon. Het was niet normaal meer, er was echt iets aan de hand. Ik kan meer weer extremen aanvoeren de afgelopen twintig jaar, dat kan u zelf ook wel. Het was afgelopen zomer zo machtig droog, de media stond vol met berichten over bosbranden.
Het klimaat verandert, dat staat buiten kijf. Het draait allemaal om onze Co2-uitstoot en daar geven ‘we’ de boeren de schuld van zonder in de spiegel te willen kijken. Dat het product wat boeren verbouwen voor velen van u een geloof, een godsdienst is geworden wilt u niet horen. Biologisch is goed, gangbaar is slecht. Dat er nog nooit een mens dood is gegaan van in Nederland verbouwd voedsel mag ik (op sociale media) niet zeggen. Geheid dat er dan iemand mij uitmaakt voor oud vuil en erger.
Dat er minder boeren zijn dan toen? Dat maakt u niet uit. Uw eten ligt toch wel in de winkel, komt het niet uit Nederland dan vliegen ‘we’ het wel in uit het buitenland. Boeren overwegen bij alles wat ze doen de kosten. Wat is het gevolg, wat is de impact die dat heeft op het milieu, mijn leefomgeving, mijn portemonnee en op mijn gezin? Dat intensivering de enige manier van overleven is vindt u wat van maar u koopt niet massaal biologisch. Uw koopgedrag wijkt sterk af van wat u zegt.
Kilmaatmars
Dat de Nederlandse Staat er een zooitje van maakt heeft de rechtszaak van Urgenda laten zien. De staat is veroordeeld. Wij samen zijn veroordeeld maar de oplossingen wilt u niet horen. U heeft een mening, stapt in de auto, op de trein of in de bus en gaat meelopen in de klimaatmars. Er moet nu wat gebeuren! Dat u daarbij Co2 uitstoot neemt u voor lief. Ik kan het niet: vijf uur heen, vijf uur terug. Dat is minstens honderd liter diesel om een beetje aandacht te krijgen in de media. Eén trekker is genoeg.
Het enige wat echt helpt is het terugbrengen van fossiele verbranding. Dat uw eten anders wel wordt ingevlogen heeft u overheen gelezen. Weet u hoe verschrikkelijk vervuilend dat vliegen is?
Piet zit nu op zijn groen gele trekker, hij rijdt mee in jullie protestmars. Zijn boodschap mede namens mij: ‘boeren hebben een oplossing’. Weet u, landbouw is de enige sector in Nederland die Co2 kan binden. De enige sector die jullie veilig van eten voorziet en de enige sector in Nederland die een cruciaal belang heeft bij een goed en veilig milieu. Die nadenkt bij elke handeling, biologisch en gangbaar wat u daar ook van denkt. Praat eens met Piet als u hem ziet. Hij is niet uw vijand maar uw bondgenoot. Samen veranderen we de wereld en denk na als u in de supermarkt bent.
Met die laatste zin kan niemand het oneens zijn.
De slogan was of is nog steeds de vervuiler betaald. Maak dus het vliegen 5 keer zo duur en je zult gegarandeerd minder uitstoot hebben.
Het is voor ons allemaal confronterend maar we zullen een keer en snel in de spiegel moeten kijken